"कूर्मपुराणम्" इत्यस्य संस्करणे भेदः
Content deleted Content added
कूर्मपुराणम् (Kurmapurana)अष्टादशसु [[महापुराणानि|महाप... नवीन पृष्ठं निर्मीत अस्ती |
(भेदः नास्ति)
|
०५:५९, २७ जून् २०११ इत्यस्य संस्करणं
कूर्मपुराणम् (Kurmapurana)अष्टादशसु महापुराणॆषु अन्यतमम् अस्ति | अस्मिन् पुराणॆ वक्ता अस्ति साक्षात् कूर्मावतारी भगवान् विष्णुः | कूर्मपुराणं द्विधा विभक्तम् अस्ति - पूर्वभागः उत्तरभागः चॆति |
अन्तर्विषयाः
- प्रजापतीनाम् उगमः
- वर्णाश्रमधर्मः
- पुरुषार्थानां विवरणम्
- महाभक्तानां गुणस्वभावव्यवहारादयः
- जीवनस्य विभिन्नस्तराः
- ब्रह्माण्डस्य हिरण्यगर्भस्य उगमः
- कालस्य गणना
- ईश्वरस्य महिमा
- भुवनानां विवरणम्
- ग्रहादीनां विवरणम्
- नदीनां विवरणम्
- मुक्तिमार्गः
कॆचन पुराणॊक्तयः
१ अस्मिन् पुराणॆ पार्वत्याः सहस्रनाम उपलभ्यतॆ | (अध्यायः - १२।६२-१९८)
- शिवॊमा परमा शक्तिरनन्ता निष्कलामला |
- शान्ता माहॆश्वरी नित्या शाश्वती परमाक्षरा ||६२||
२ पञ्चदशॆ अध्यायॆ ब्रह्मा दक्षम् उपदिशति यत् यः विष्णुः सः एव रुद्रः सः ऎव जनार्दनः अस्ति | एवं यः अवगच्छति सः वॆदॊक्तम् अङ्गीकरॊति इत्यतः मुक्तिं लभतॆ इति -
- मन्यन्तॆ तॆ जगद्यॊनिं विभिन्नं विष्णुमीश्वरात् ||८८||
- मॊहादवॆद निष्ठत्वात्तॆ यान्ति नरकं नराः |
- वॆदानुवर्तिनॊ रुद्रं दॆवं नारायणं तथा ||८९||
- ऎकीभावेन पश्यन्ति मुक्तिभाजो भवन्ति तॆ |
- यॊ विष्णुः स स्वयं रुद्रॊ यॊ रुद्रः स जनार्दनः ||९०|| पूर्वभागः १।८८-९०
३ कूर्मपुराणस्य उत्तरभागॆ साङ्खययॊगः विवृतः अस्ति -
- यथा नदीनदा लॊकॆ सागरॆणैकतां ययुः |
- दद्वदात्माक्षरॆणासौ निष्कलॆनैकतां व्रजॆत् ||३८||
- तस्माद्विज्ञानमॆवास्ति न प्रपञ्चॊ न संस्थितिः |
- अज्ञानॆनावृतं लॊकॆ विज्ञानं तॆन मुह्यति ||३९||
- विज्ञानं निर्मलं सूक्षं निर्विकल्पं तदव्ययम् |
- अज्ञानमिततत्सर्वं विज्ञानमिति तन्मतम् ||४०||
- एतद्धः कथितं साङ्ख्यं भाषितं ज्ञानमुत्तमम् |
- सर्ववॆदान्तसारं हि यॊगस्तत्रैकचित्तता |४१|| उत्तरभागः २।२।३८-४१
४ जैनमतस्य प्रथमतीर्थङ्करस्य ऋषभदॆवस्य विषयः कूर्मपुराणॆ तत्र तत्र उल्लॆखितः अस्ति -
- हिमाह्वयं तु यद्वर्षं नाभॆरासईन्महात्मनः |
- तस्यर्षभॊवत्पुत्रॊ मॆरुदॆव्यां महाद्युतिः ||३७||
- ऋषभाद्भरतॊ जज्ञॆ वीरः पुत्रशताग्रजः |
- सॊभिषिच्यर्षभः पुत्रं भरतं पृथिवीपतिः ||३८|| पूर्वभागः १।४१।३७-४१
५ उत्तरभागस्य सप्तमॆ अध्यायॆ शिवः स्वयम् आत्मनः महिमानं वर्णयति -
- यॊगिनामस्म्यहं शम्भुः स्त्रीणां दॆवी गिरीन्द्रजा |
- आदित्यानामहं विष्णुर्वसूनामस्मि पावकः ||४||
- रुद्राणां शङ्कर्श्चाहं गरुडः पततामहम् |
- ऎरावतॊ गजॆन्द्राणां रामः शस्त्रभृतामहम् ||५|| २।७।४-७
- श्रॆणी पुराणानि
- श्रॆणी संस्कृतसाहित्यम्