"भौतिकशास्त्रम्" इत्यस्य संस्करणे भेदः
Content deleted Content added
भौतशास्त्रम् को अनुप्रेषित |
No edit summary |
||
पङ्क्तिः १:
[[चित्रं:CollageFisica.jpg|right|thumb|350px|भौतिकशास्त्रप्रपञ्चस्य स्थूलपरिचयः ]]
भौतिकशास्त्रम् [[प्राकृतिकशास्त्रम्|प्राकृतिकशास्त्रे]]एकशाखा अस्ति यः पदार्थं सम्बन्धि अध्ययनं करोति ।
भौतिकशास्त्रम् इति यत् शास्त्रम् अस्माभिः आधुनिक विज्ञाने पठ्यतॆ तच्च शास्त्रं वेदकालादारभ्य प्रवृत्तम् दृश्यतॆ ।
ऊर्जसंरक्षणनियमः, अणुसिध्दान्तः, द्रव्यनिर्माणम् इत्यादयः विषयाः प्रधानतया भारतॆ प्रसृताः दृश्यन्ते | शब्दस्य प्रकाशस्य च गतिः स्वभावादयश्च न्यायवैशेषिकमीमांसादिषु चर्चाविषयाः जाताः दृश्यन्ते | शब्दः वायौ प्रचयम् अपचयं च निर्माय सञ्चरति | तरङ्गरूपस्य प्रतिफलनम् अपि चर्चितम् अस्ति | प्रकाशस्य प्रतिफलनम्, अपभ्रंशः इत्यादयः विषयाः तर्कशास्त्रे दृश्यन्ते | एते विषयाः वात्स्यायनभाष्ये रश्मिपरावर्तनशब्देन निर्दिष्टाः | प्रकाशवेगः, द्वैतस्वभाव इत्यादयः क्रिस्तीयनवमशतके जातेन आचार्यवाचस्पतिमिश्रेण विरचितायां तात्पर्यटीकायां प्रतिपादिताः | एते च विषयाः पाश्चात्यपण्डितैः सप्तदशे शतके ज्ञाताः | क्वाण्टम्-सिध्दान्तम् अधिकृत्य अपि उपनिषत्सु चर्चा कृता दृश्यते |
सायणाचार्यः प्रकाशस्य वेगम् एवं प्रतिपादयति-
:योजनानां सहस्रे द्वे द्वे शते द्वे च योजने |
:एकेन निमिषार्धेन क्रममाणाय नमोस्तु ते || इति ||
अस्य व्याख्याने प्रकाशवेगः ६४००० क्रोशमितः (१८५००० मैल् परिमितः) इति उक्तम् अस्ति | आधुनिकाः च प्रकाशवेगं १८६२०२.३९६० मैल् मितं वदन्ति |
[[File:Light shining2.JPG|right|250px]]
ऊर्जं पिण्डस्य आनुपातिकम् अस्ति ("E=mc2")इति ऐन्स्टिन्महोदयस्य सिद्धान्त: इति वादः श्रूयते | "त्वाष्टृयन्त्रभ्रमिभ्रान्तमार्तण्डज्योतिरुज्ज्वलः " इति भवभूतेः प्रयोगः। विश्वकर्मणः पुत्री संज्ञा सुर्यवधूः जाता | किन्तु सूर्यस्य अधिकतेजसा पीड्यमानया संज्ञया पिता बोधितः | सः पिता सूर्यं त्वाष्टृयन्त्रम् आरोप्य ऊर्जन्यूनतां चकार इति पुराणकथा | ऊर्जपिण्डबन्धनं निरूपयति एषा कथा |
एकदा "सयन्स् टुडे" नामिकायां पत्रिकायां प्रकाशितम् ऐन्स्टिन् महाशयस्य वाक्यम् अत्र स्मरणीयम् । तत् एवं अस्ति -
==आधाराः==
* [http://hyperphysics.phy-astr.gsu.edu/Hbase/hframe.html HyperPhysics website] – [[HyperPhysics]], a physics and astronomy mind-map from [[Georgia State University]]
* [http://www.physicscentral.com/ PhysicsCentral] – Web portal run by the [http://www.aps.org/ American Physical Society]
* [http://www.physics.org/ Physics.org] – Web portal run by the [http://www.iop.org/ Institute of Physics]
* [http://musr.physics.ubc.ca/~jess/hr/skept/ ''The Skeptic's Guide to Physics'']
* [http://math.ucr.edu/home/baez/physics/ Usenet Physics FAQ] – A FAQ compiled by sci.physics and other physics newsgroups
* [http://nobelprize.org/nobel_prizes/physics/ Website of the Nobel Prize in physics]
* [http://scienceworld.wolfram.com/physics/ World of Physics] – An online encyclopedic dictionary of physics
* [http://www.nature.com/naturephysics ''Nature'': Physics]
* [http://physics.aps.org/ Physics] announced July 17, 2008 by the [[American Physical Society]]
* [http://physicsworld.com Physicsworld.com] - News website from [http://publishing.iop.org/ Institute of Physics Publishing]
* [http://physlib.com/ Physics Central] - includes articles on astronomy, particle physics, and mathematics.
* [http://www.vega.org.uk/ The Vega Science Trust] - science videos, including physics
* [http://www.archive.org/details/JustinMorganPhysicsLightningTour/ Video: Physics "Lightning" Tour with Justin Morgan]
* [http://www.learner.org/resources/series42.html 52-part video course: The Mechanical Universe...and Beyond] Note: also available at {{Google video | id = -6774539130229106025 | 01 - Introduction}}
* [http://www.scholarpedia.org/article/Encyclopedia_of_physics Encyclopedia of Physics] at [[Scholarpedia]]
* de Haas, Paul, [http://home.tiscali.nl/physis/HistoricPaper/ "Historic Papers in Physics (20th Century)"]
[[वर्गः:शास्त्रम्]]
[[वर्गः:भौतिकशास्त्रम्]]
[[af:Fisika]]
[[als:Physik]]
[[am:የተፈጥሮ ሕግጋት ጥናት]]
[[an:Fesica]]
[[ar:فيزياء]]
[[arc:ܦܝܣܝܟ]]
[[arz:فيزيا]]
[[as:পদাৰ্থবিজ্ঞান]]
[[ast:Física]]
[[az:Fizika]]
[[ba:Физика]]
[[bar:Physik]]
[[bat-smg:Fizėka]]
[[be:Фізіка]]
[[be-x-old:Фізыка]]
[[bg:Физика]]
[[bn:পদার্থবিজ্ঞান]]
[[bo:དངོས་ཁམས་རིག་པ།]]
[[br:Fizik]]
[[bs:Fizika]]
[[bug:Fisika]]
[[ca:Física]]
[[ceb:Pisika]]
[[ckb:فیزیک]]
[[co:Fisica]]
[[cs:Fyzika]]
[[csb:Fizyka]]
[[cv:Физика]]
[[cy:Ffiseg]]
[[da:Fysik]]
[[de:Physik]]
[[diq:Fizik]]
[[dv:ފީޒިޔާއީ އިލްމު]]
[[el:Φυσική]]
[[en:Physics]]
[[eo:Fiziko]]
[[es:Física]]
[[et:Füüsika]]
[[eu:Fisika]]
[[ext:Física]]
[[fa:فیزیک]]
[[fi:Fysiikka]]
[[fiu-vro:Füüsiga]]
[[fo:Alisfrøði]]
[[fr:Physique]]
[[frr:Füsiik]]
[[fur:Fisiche]]
[[fy:Natuerkunde]]
[[ga:Fisic]]
[[gan:物理學]]
[[gd:Eòlas-nàdair]]
[[gl:Física]]
[[gu:ભૌતિક શાસ્ત્ર]]
[[gv:Fishag]]
[[hak:Vu̍t-lí-ho̍k]]
[[haw:Kālaikūlohea]]
[[he:פיזיקה]]
[[hi:भौतिक शास्त्र]]
[[hif:Bhautik vigyan]]
[[hr:Fizika]]
[[hsb:Fyzika]]
[[ht:Fizik]]
[[hu:Fizika]]
[[hy:Ֆիզիկա]]
[[ia:Physica]]
[[id:Fisika]]
[[ie:Fisica]]
[[ig:Physics]]
[[io:Fiziko]]
[[is:Eðlisfræði]]
[[it:Fisica]]
[[iu:ᐆᒫᑦᓱᓕᕆᓂᖅ/umatsuliriniq]]
[[ja:物理学]]
[[jbo:termu'eske]]
[[jv:Fisika]]
[[ka:ფიზიკა]]
[[kg:Fizika]]
[[kk:Физика]]
[[kl:Uumaatsulerineq]]
[[km:រូបវិទ្យា]]
[[kn:ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ]]
[[ko:물리학]]
[[ks:فیزیک]]
[[ku:Fizîk]]
[[ky:Физика]]
[[la:Physica]]
[[lad:Fisika]]
[[lb:Physik]]
[[li:Natuurkunde]]
[[lmo:Fisica]]
[[ln:Fízíkí]]
[[lo:ວັດຖຸວິທະຍາ]]
[[lt:Fizika]]
[[lv:Fizika]]
[[map-bms:Fisika]]
[[mdf:Физиксь]]
[[mg:Fizika]]
[[mk:Физика]]
[[ml:ഭൗതികശാസ്ത്രം]]
[[mn:Физик]]
[[mr:भौतिकशास्त्र]]
[[ms:Fizik]]
[[mwl:Física]]
[[my:ရူပဗေဒ]]
[[mzn:فیزیک]]
[[nah:Iuhcāyōtl]]
[[nap:Físeca]]
[[nds:Physik]]
[[nds-nl:Netuurkunde]]
[[ne:भौतिकशास्त्र]]
[[nl:Natuurkunde]]
[[nn:Fysikk]]
[[no:Fysikk]]
[[nov:Fisike]]
[[nrm:Phŷsique]]
[[oc:Fisica]]
[[os:Физикæ]]
[[pam:Physics]]
[[pcd:Fisike]]
[[pih:Fisiks]]
[[pl:Fizyka]]
[[pms:Fìsica]]
[[pnb:فزکس]]
[[ps:پنځپوهنه]]
[[pt:Física]]
[[qu:Pachaykamay]]
[[ro:Fizică]]
[[roa-rup:Fisikilj]]
[[ru:Физика]]
[[rue:Фізіка]]
[[sah:Физика]]
[[sc:Fìsica]]
[[scn:Fìsica]]
[[sco:Naitural philosophy]]
[[sh:Fizika]]
[[si:භෞතික විද්යාව]]
[[simple:Physics]]
[[sk:Fyzika]]
[[sl:Fizika]]
[[sm:Fisiki]]
[[sn:Mashandiro eZvinhu Zvisingararami]]
[[so:Fiisigis]]
[[sq:Fizika]]
[[sr:Физика]]
[[srn:Sabi fu natru]]
[[st:Fisiksi]]
[[stq:Physik]]
[[su:Fisika]]
[[sv:Fysik]]
[[sw:Fizikia]]
[[szl:Fizyka]]
[[ta:இயற்பியல்]]
[[te:భౌతిక శాస్త్రము]]
[[tg:Физика]]
[[th:ฟิสิกส์]]
[[tk:Fizika]]
[[tl:Pisika]]
[[tr:Fizik]]
[[tt:Fizika]]
[[ug:ڧىزىكا]]
[[uk:Фізика]]
[[ur:طبیعیات]]
[[uz:Fizika]]
[[vec:Fìxica]]
[[vi:Vật lý học]]
[[vo:Füsüd]]
[[war:Fisika]]
[[wo:Jëmm]]
[[wuu:物理学]]
[[xal:Бодьзүлһн]]
[[xh:IFiziki]]
[[yi:פיזיק]]
[[yo:Físíksì]]
[[zea:Natuurkunde]]
[[zh:物理学]]
[[zh-classical:物理]]
[[zh-min-nan:Bu̍t-lí-ha̍k]]
[[zh-yue:物理]]
| |||