"गजः" इत्यस्य संस्करणे भेदः
Content deleted Content added
(लघु) added Category:प्राणिनः using HotCat |
(लघु) r2.7.3) (Robot: Adding ace, af, am, an, ang, ar, arz, ast, av, az, ba, bat-smg, be, be-x-old, bg, bjn, bn, bo, br, bs, ca, ce, chr, chy, co, cs, cv, cy, da, de, el, en, eo, es, et, eu, ext, fa, fi, fiu-vro, fo, fr, frr, fy, ga, gag, gan, gd, gl, g… |
||
पङ्क्तिः १:
[[चित्रम्:Elephant near ndutu.jpg|thumb|आफ्रिकादेशीयः गजः]]
== शारीरकलक्षणानि, विविधानि नामानि च ==
मृगजातौ '''गजः''' बृहदाकारः बलशाली च महान् जन्तुः । अस्य नेत्रे विना सर्वाणि अङ्गानि अतीव स्थूलानि । अस्य पादाः स्तम्भाः इव अतीव स्थूलाः । कर्णौ शूर्पे इव अति विशालौ । नेत्रे तु ल्घ्वाकारकौ । तथापि सः सूक्ष्माण्यपि वस्तूनि द्रष्टुं शक्नोति । अस्य मुखे अनेके दन्ताः सन्ति । मुखात् बहिः निर्गतौ दृढौ तीक्ष्णै च द्वौ दन्तौ स्तः । तस्मात् एव अस्य द्विरदः, दन्ती, दन्तावलः इति नामानि प्राप्तानि ।
गजस्य आनने लम्बमानः एकः दीर्घावयवः अस्ति । सः अवयवः शुण्डा इत्युच्यते । एषा शुण्डा गजस्य हस्तः इति कथ्यते । तेन कारणेन दन्तावलस्य हस्ती करी इति च नामनी स्तः । अस्माभिः हस्तः यथा उपयुज्यते तथैव गजेन शुण्डा उपयुज्यते । शुण्डया अयं बहूनि कार्याणि कर्तुं शक्नोति । भूमौ स्थितां सूचीमपि हस्ती पश्यति, करेण गृह्णाति च । गजानां शुण्डा एव नासिका । तया एव जिघ्राति । शुण्डायाः अस्न्ते रन्ध्रमस्ति । तेन जलं गृहीत्वा मुखे निक्षिप्य पिबति । एवं द्वाभ्याम् अवयवाभ्यां जलं पिबतीति गजस्य 'द्विपः' इति संज्ञा वर्तते । द्विपस्य कटाभ्यां करात् च मदः स्रवति । अतः अस्य 'गजः' इति 'इभः' इति च पदप्रयोगः दृश्यते । गजवत्सानां कलभाः इति, गजस्त्रीणां करेणवः इति च व्यवहारः ।
[[
== स्वभावः ==
करी शाकाहारी । गजस्य शरीरं विशालं, धूसरवर्णञ्च । सहजसाधुरयं गम्भीरस्वभावः । गमनं तु प्रायः मन्दं भवति । गजस्य रवः घीङ्कारः इत्युच्यते । सामूहिकस्वेच्छाजीवनं, दीर्घकालपर्यन्तं स्नानकरणञ्च गजानाम् अभीष्टम् ।
यः हस्तिनं चालयति सः हस्तिपकः इति कथ्यते । राजानः गजान् आरुह्य विहरन्ति स्म । मृगयार्थम् अपि गच्छन्ति स्म । युद्धेषु गजसेनायाः प्राधान्यम् आसीत् । गजानां दन्तैः विविधानि पेटिकादीनि वस्तूनि कुर्वन्ति ।
Line १२ ⟶ ११:
[[वर्गः:प्राणिनः]]
[[ace:Gajah]]
[[af:Olifant]]
[[am:ዝሆን]]
[[an:Elephantidae]]
[[ang:Elpend]]
[[ar:فيل]]
[[arz:فيل]]
[[ast:Elefante]]
[[av:Пил]]
[[az:Fillər]]
[[ba:Фил]]
[[bat-smg:Dromblīs]]
[[be:Слановыя]]
[[be-x-old:Слановыя]]
[[bg:Слонове]]
[[bjn:Gajah]]
[[bn:হাতি]]
[[bo:གླང་ཆེན།]]
[[br:Olifant]]
[[bs:Slon]]
[[ca:Elefant]]
[[ce:Piyl]]
[[chr:ᎧᎹᎹ ᎤᏔᎾ]]
[[chy:Tsêhe'êseeséhe]]
[[co:Elefante]]
[[cs:Slon]]
[[cv:Пил йышшисем]]
[[cy:Eliffant]]
[[da:Elefant]]
[[de:Elefanten]]
[[el:Ελέφαντας]]
[[en:Elephant]]
[[eo:Elefanto]]
[[es:Elephantidae]]
[[et:Elevant]]
[[eu:Elefante]]
[[ext:Elephantidae]]
[[fa:فیل]]
[[fi:Norsut]]
[[fiu-vro:Elevant]]
[[fo:Fílur]]
[[fr:Éléphant]]
[[frr:Elefanten]]
[[fy:Oaljefanten]]
[[ga:Eilifint]]
[[gag:Fillär]]
[[gan:象]]
[[gd:Ailbhean]]
[[gl:Elefante]]
[[gv:Elefant]]
[[ha:Giwa]]
[[hak:Siong]]
[[he:פיליים]]
[[hi:हाथी]]
[[hr:Slonovi]]
[[ht:Elefan]]
[[hu:Elefántfélék]]
[[hy:Փիղ]]
[[ia:Elephante]]
[[id:Gajah]]
[[io:Elefanto]]
[[is:Fíll]]
[[it:Elephantidae]]
[[ja:ゾウ]]
[[jv:Gajah]]
[[ka:სპილოსებრნი]]
[[kg:Nzau]]
[[kk:Пілдер]]
[[kn:ಆನೆ]]
[[ko:코끼리]]
[[ks:ہوٚس]]
[[ku:Fîl]]
[[la:Elephantidae]]
[[lb:Elefanten]]
[[lbe:Пил]]
[[lez:Фил]]
[[li:Olifante]]
[[lij:Elefante]]
[[ln:Nzɔku]]
[[lt:Drambliai]]
[[lv:Ziloņi]]
[[mk:Слон]]
[[ml:ആന]]
[[mn:Заан]]
[[mr:हत्ती]]
[[ms:Gajah]]
[[nah:Elepantli]]
[[nds:Elefant]]
[[ne:हात्ती]]
[[new:किसी]]
[[nl:Olifanten]]
[[nn:Elefant]]
[[no:Elefanter]]
[[nrm:Êléphant]]
[[nso:Tlou]]
[[nv:Bichį́į́h yee adilohii]]
[[oc:Elephantidae]]
[[pap:Olifanti]]
[[pl:Słoniowate]]
[[pnb:ہاتھی]]
[[pt:Elefante]]
[[qu:Elephanti]]
[[ro:Elefant]]
[[ru:Слоновые]]
[[rue:Слон]]
[[rw:Inzovu]]
[[scn:Lefanti]]
[[sco:Elephant]]
[[sh:Slonovi]]
[[si:අලියා]]
[[simple:Elephant]]
[[sk:Slonovité]]
[[sl:Sloni]]
[[sn:Nzou]]
[[so:Maroodi]]
[[sq:Elefanti]]
[[sr:Слон]]
[[st:Tlou]]
[[su:Gajah]]
[[sv:Elefanter]]
[[sw:Ndovu]]
[[ta:யானை]]
[[te:ఏనుగు]]
[[tg:Фил]]
[[th:ช้าง]]
[[tl:Elepante]]
[[tr:Fil]]
[[tt:Фил]]
[[udm:Слон]]
[[ug:پىل]]
[[uk:Слонові]]
[[ur:ہاتھی]]
[[ve:Nḓou]]
[[vi:Voi]]
[[war:Elepante]]
[[wo:Ñay]]
[[xal:Зан]]
[[yi:העלפאנד]]
[[yo:Erin]]
[[zh:象]]
[[zh-min-nan:Chhiūⁿ]]
[[zh-yue:象]]
[[zu:Indlovu]]
|