"महाराष्ट्रराज्यम्" इत्यस्य संस्करणे भेदः
Content deleted Content added
(लघु) removed Category:भारतम् using HotCat |
No edit summary |
||
पङ्क्तिः १८:
| latd = 18.96
| longd = 72.82
| coor_pinpoint =
| coordinates_type = region:IN-MH_type:adm1st
| coordinates_display = inline,title
पङ्क्तिः ३१:
| p1 = [[महाराष्ट्रस्य मण्डलानि|३५l]]
| seat_type = राजधानी
| seat = [[
| seat1_type = बृहत् नगरम्
| seat1 = [[
| government_footnotes =
| governing_body = [[Government of Maharashtra]]
| leader_title = [[Governors of Maharashtra|राज्यपालः]]
| leader_name = [[
| leader_title1 = [[Chief Ministers of Maharashtra|Chief Minister]]
| leader_name1 = [[
| leader_title3 = [[Legislature of Maharashtra|Legislature]]
| leader_name3 = [[Bicameral]] (288 + 78 seats)
पङ्क्तिः ८१:
'''महाराष्ट्रराज्यम्''' (Maharashtra) [[भारतम्|भारतस्य]] पश्चिमे कश्चन प्रान्त:
== नामस्य उगम: ==
अशोकस्य काले " राष्ट्रिक " अनन्तरं " महाराष्ट्र्" इति नामना प्रसिद्द: अभुत् ऐतद् रज्यं-- ह्युएन-त्सांगादि पथिकादिनां मतं । राष्ट्रस्य ' महाराष्ट्र ' इति नाम प्राकृत भाषायाम् ' महाराष्ट्री ' शब्दात् भवेत् इति मन्ये । केषांचित् मते ऐतत् राज्यस्य नाम "महाकांतार" (महान् वने- दंडकारण्य) इति शब्दस्य अपभ्रंश: वर्तते ।
== इतिहासः ==
भारतीयस्वतंत्र्यसंग्रामे महाराष्ट्रराज्यस्य [[मुम्बई|मुम्बयीनगर्याः]] च योगदानं अपूर्वमासीत्। भारतीय-काँग्रेस- इत्यस्य सङ्घटनस्य प्रथमं सम्मेलनं अत्रैव अभवत्। तथा हि पूजनीयेन [[महात्मा गान्धिः|महात्मागान्धीमहोदयेन]] एकसहस्र-नवशतद्विचत्वारिंशत्तमे ख्रिस्तब्दे ऑगस्ट-मासस्य नवम्यां तिथौ अत्रत्यगोवालियाटॅंकतः 'मुच्यतां भारतवर्षम्' इति घोषणा दत्ता
▲भारतीयस्वतंत्र्यसंग्रामे महाराष्ट्रराज्यस्य मुम्बयीनगर्याः च योगदानं अपूर्वमासीत्। भारतीय-काँग्रेस- इत्यस्य सङ्घटनस्य प्रथमं सम्मेलनं अत्रैव अभवत्। तथा हि पूजनीयेन महात्मागान्धीमहोदयेन एकसहस्र-नवशतद्विचत्वारिंशत्तमे ख्रिस्तब्दे ऑगस्ट-मासस्य नवम्यां तिथौ अत्रत्यगोवालियाटॅंकतः 'मुच्यतां भारतवर्षम्' इति घोषणा दत्ता आसीत्। तदा समग्र:अपि देशः रोमाञ्चितः अभवत्। स्वातंत्र्यपूर्वकालादारभ्य समाजसुधारणास्वपि सकलं महाराष्ट्रराज्यम् अग्रेसरमासीत्। यतः महात्मा फुले, राजर्षिशाहूछत्रपतिः, भारतरत्नं डॉ. अम्बेडकरमहोदयसदृशा: अग्रगण्या: समाजोद्धारका: महाराष्ट्रराज्यमिदं अलंकृतवंतः। लोकमान्यतिलकसदृशा अभूतपूर्वा राष्ट्रियनेतारः अत्र जन्म प्राप्तवन्त: सन्ति।
== भूगोलम् ==
महाराष्ट्रस्य पश्चिमे सिन्धुसागरः, उत्तरे दादरा ,नगर हवेली, [[मध्यप्रदेशः]] च, तस्य पूर्वदिशायां [[छत्तीसगढ़]] दक्षिणपूर्वदिशायाम् [[आन्ध्रप्रदेशः]] तथा दक्षिणदिशायां [[कर्णाटकम्|कर्णाटकं]] [[गोवा]] च इति राज्यानि
▲महाराष्ट्रस्य पश्चिमे सिन्धुसागरः, उत्तरे दादरा ,नगर हवेली, [[मध्यप्रदेशः]] च, तस्य पूर्वदिशायां [[छत्तीसगढ़]] दक्षिणपूर्वदिशायाम् [[आन्ध्रप्रदेशः]] तथा दक्षिणदिशायां [[कर्णाटकम्|कर्णाटकं]] [[गोवा]] च इति राज्यानि सन्ति। महाराष्ट्रस्य क्षेत्रफलं ३,०७,७३१ वर्ग किमी. अस्ति. भारतस्य ९.८४% क्षेत्रफलं महाराष्ट्रराज्ये अस्ति।
[[चित्रम्:Maharashtra locator map.png|thumb|500px|महाराष्ट्रस्य षण्णां विभागानां मानचित्रम्]]
सह्याद्री पर्वतश्रेणिः (वा [[पश्चिमघट्टाः]]) महाराष्ट्रस्य तीरस्य समान्तरम्
{| class="wikitable"
|