"रायगडमण्डलम्(महाराष्ट्रम्)" इत्यस्य संस्करणे भेदः

'''रायगडमण्डलम्''' (Raigad district) [[महाराष्ट्रराज्यम्|महाराष्ट्र]]राज्ये स्थितं मण्डलम् । अस्य मण्डलस्य केन्द्रंकेन्द्रम् [[अलिबाग्]] नगरम् |

| name = रायगढमण्डलम्रायगडमण्डलम्

| map_caption = महाराष्ट्रराज्ये रायगढमण्डलम्रायगडमण्डलम्

| area_total_km2 = 7149७१४९

| population_total = 2635394२६,३४,२००

| population_as_of = २००१२०११

| population_density_km2 = ३०८३६८

रायगडमण्डलस्य विस्तारः ७१४८ च.कि.मी. अस्ति । अस्य मण्डलस्य पूर्वे [[पुणेमण्डलम्|पुणेमण्डलं]], पश्चिमे [[हिन्दुमहासागरः]] (अरबी समुद्रम्), उत्तरे [[ठाणेमण्डलम्|ठाणेमण्डलं]], दक्षिणे च [[रत्नागिरिमण्डलम्]] अस्ति । अस्मिन् मण्डले ३८८४ मि.मी. वार्षिकवृष्टिपातः भवति ।

२०११ जनगणनानुगुणम्जनगणनानुगुणं रायगढमण्डलस्य जनसङ्ख्या २६,३४,२००- अस्मिन् पुरुषा: ११,१७,६२८, महिला: १३,४४,३४५ । अस्मिन् मण्डले प्रति च.कि.मी. ३६८ जनाः वसन्ति अर्थात् अस्य मण्डलस्य जनसङ्ख्यासान्द्रता प्रतिचतुरस्रकिलोमीटर्प्रति च.कि.मी. ३६८ जनाः । २००१-२०११ दशके अस्मिन् मण्डले जनसङ्ख्यावृद्धिः १९.३६% आसीत् । अत्र पुं.-स्त्री. अनुपातः १०००-९५५ अस्ति । अत्र साक्षरता ६०.४ % अस्ति ।

१ 'अलिबाग' - अलिबाग, पेण, मुरूड

मराठी सम्राज्यस्य[[मराठासाम्राज्यम्|मराठासाम्राज्यस्य]] अधिनिर्माता छत्रपति: शिवाजी-महाराजामहाराज । १४ तमे शतके तस्य साम्राज्यस्य राजधानी आसीत् एष: दुर्ग: । अत्रैव महाराज्ञ: राज्याभिषेकराज्याभिषेकसमारोह: अभूत् । इदानीन्तन काले अपिइदानीन्तनकालेऽपि दुर्ग: प्रेरणास्रोत: इव विद्यते । महाराज्ञ: समाधिस्थलम् समाधि:, गङ्गासागरतडाग:, जगदीश्वरमन्दिरंजगदीश्वरमन्दिरम् इत्यादीनि वीक्षणीयस्थलानि तत्र उपलभ्यन्ते ।

अत्र 'सिद्दी' इति राजवंशीयराजानांराजवंशीयराजानाम् आधिपत्यम् आसीत् , तदा तेषां साम्राज्यराजधानी आसीत् मुरूडजन्जिरा मुरूड-जन्जिर-दुर्ग: । एष: जलदुर्ग: । ३५० वर्षाणि यावत् एष: दुर्ग: अजिङ्क्य: आसीत् । अत्रस्थेअत्रस्था: राजप्रसाद:, गह्वरा: एतेच एतानि वीक्षणीयस्थलेवीक्षणीयस्थलानि ।