"यजुर्वेदः" इत्यस्य संस्करणे भेदः
Content deleted Content added
(लघु) removed Category:वैदिकवाङ्मयम् using HotCat |
No edit summary |
||
पङ्क्तिः १:
{{हिन्दूधर्मः}}
यजूंषि गद्यानि । अध्वर्युणा यज्ञे उपयुज्यमाना मन्त्रा एवात्र यजुर्वेदे सङ्कलिताः, [[यज्ञः|यज्ञस्य]] वास्तविकं विधानमध्वर्युरेव करोति, अतोऽयं यजुर्वेदो यज्ञविधेरतिसन्निकृष्टं सम्बन्धं रक्षति ।
यजुर्वेदो द्विप्रकारकः, कृष्णयजुः शुक्लयजुश्च ।
पौराणिकाः कथयन्ति – व्यासो वैशम्पायनाय [[वेदः|वेदं]] प्रोवाच, स स्वशिष्याय याज्ञवल्क्याय । कुतोऽपि कारणाद् रुष्टो वैशम्पायनो याज्ञवल्क्यमुवाच –देहि मदधीतं वेदमिति । याज्ञवल्क्यो गुरुवचनपालनाय ततोऽधीतं वेदं सद्योवान्तवान् । अन्ये वैशम्पायनशिष्यास्तित्तिरिरुपं धृत्वा याज्ञवल्क्येन वान्तं वेदं गृहीतवन्तः । स एवायं वान्तगृहीतो वेदः कृष्णयजुर्वेदः ।
वैशम्पायने कुपिते ततोऽधीतं वेदं विसृज्य याज्ञवल्क्यः पुनर्वेदाधिगतये
सोऽयं यजुर्वेदः ४०
शुक्लयजुर्वेदस्य वाजसनेयिसंहिता कथ्यते । तादृशनामकरणे बीजं त्विदं कथ्यते यत् याज्ञवल्क्येनाराधितः सूर्यो वाजी भूत्वा तस्मै वेदं प्रोक्तवान् अतस्तदुक्ता संहिता वाजसनेयी संहिता समाख्याता । शुक्लयजुर्वेदस्य माध्यन्दिनशाखा कण्वशाखा चेति द्वे शाखे । प्रथमा उत्तरभारते प्राप्यते, द्वितीया च महाराष्ट्रे । अनयोः शाखयोः संहिते भिन्ने सत्यावपि स्वल्पमेव भेदं धारयतः , बहुष्वंशेषु तुल्यता वर्त्तते ।
कृष्णयजुर्वेदस्य चतस्रः शाखा-प्राप्यन्ते –
#
# मैत्रायणीसंहिता इमे द्वे अपि संहिते तैत्तिरीय –संहितामनुकुरुतः,
# काठकसंहिता केवलं क्रमे यत्र तत्र पार्थक्यं विद्यते ।
पङ्क्तिः २७:
[[वर्गः:वेदाः]]
शुक्ल
|