"वैश्विकस्थितिसूचकपद्धतिः" इत्यस्य संस्करणे भेदः

No edit summary
No edit summary
पङ्क्तिः ४६:
उपग्रहेषु अतिनिर्दुष्टाः अणुघट्यः विद्यन्ते । किन्तु ग्राहकयन्त्रेषु अणुघट्यः योजयितुं न शक्यते यतः तेन घटीनां गात्रं मूल्यं च अत्यधिकं भविष्यति । अतः ग्राहकयन्त्रेषु विद्यमानानां स्फटिकघटीनां स्तरः केनचित् विशिष्टेन तन्त्रेण अणुघट्याः स्तरं प्रति उन्नीयते । इदं तन्त्रं वैश्विकस्थितिसूचकव्यवस्थायां प्रमुखं पात्रं वहति । वैश्विकस्थितिसूचकव्यवस्था मूलतः स्थाननिर्णयाय दिशाज्ञानाय उपयुज्यते चेदपि जगतः बहूनि ग्राहकयन्त्राणी समकालीकानि सन्ति इत्यतः अस्याः उपयोगस्य आयामाः असङ्ख्याः जाताः । गणकयन्त्रजालेषु, चलनचित्रोपकरणेषु, एटिएम् यन्त्रेषु च एककालिकतायाः प्राप्त्यर्थम् अस्याः व्यवस्थायाः उपयोगः आधिक्येन क्रियते ।
समयस्य निर्दुष्टतायाः सम्पादनाय उपयुज्यमानं तन्त्रं नाम चतुर्थोपग्रहात् दूरस्य मापनम् ! त्रिभिः उपग्रहैः दूरस्य मापनं कृत्वा आयामत्रये निर्दिष्टबिन्दोः स्थानं निर्दुष्टतया ज्ञातुं यथा शक्यं तथैव चतुर्थात् उपग्रहात् दूरमापनद्वारा ग्राहकयन्त्रस्य समयम् उपग्रहस्य समयानुगुणं योजयितुं शक्यते ।
====चतुर्थं सोपानम्-अन्तरिक्षे उपग्रहस्थानावगमनम्====
सर्वेषां ग्राहकयन्त्राणां गणकयन्त्रस्मरणकोशे पञ्चाङ्गकार्यप्रणालिः काचित् समायोजिता भवति । अनया पञ्चाङ्गकार्यप्रणाल्या अन्तरिक्षे वैश्विकस्थितिसूचकोपग्रहाणां सर्वेषां स्थितिः प्रतिक्षणमपि ग्राहकयन्त्रेण ज्ञायते ।
उपग्रहाणां भ्रमणकक्ष्या अत्यन्तं निर्दुष्टा चेदपि अमेरिकारक्षणाविभागेन एते उपग्रहाः निरन्तरं परिशील्यमानाः भवन्ति । एतदर्थं निर्दुष्टराडार्-यन्त्राणाम् उपयोगः क्रियते । अनेन उपग्रहाणाम् औन्नत्यं स्थानं वेगश्च मीयन्ते । चन्द्रस्यगुरुत्वाकर्षणशक्त्या, सौरवायोः हेतुना वा व्यत्यस्तं भवेत् इति कारणतः नैरन्तर्यपरिशीलनेन लोपदोषाः अभिज्ञायन्ते । एते दोषाः 'एफेमरीस्-दोषाः' इति निर्दिश्यन्ते । उपग्रहस्य स्वस्थानप्राप्तिपर्यन्तं यावत् एते दोषाः ग्राहकयन्त्रैः प्राप्यन्ते । एतान् दोषान् परिगणय्य एव ग्राहकयन्त्राणि स्थाननिर्णयं करिष्यन्ति ।
 
 
<!--ಹೆಜ್ಜೆ ೫: ದೋಷಗಳ ಸರಿಪಡಿಸುವಿಕೆ
<!--
 
ಒಂದು ಉತ್ತಮ ರಿಸೀವರ್ ನಿಖರತೆಯಿಂದ ಸ್ಥಾನ ನಿರ್ಣಯಿಸಬೇಕಾದರೆ ಹಲವಾರು ಅಂಶಗಳನ್ನು ಗಣನೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಇವುಗಳಾವುವುವೆಂದು ಈ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಅರಿಯೋಣ
ಸಮಯವನ್ನು ನಿಖರವಾಗಿ ಸರಿಪಡಿಸಲು ಬಳಸುವ ತಂತ್ರವೆಂದರೆ ನಾಲ್ಕನೇ ಉಪಗ್ರಹದಿಂದ ದೂರವನ್ನು ಅಳೆಯುವುದು! ಮೂರು ಉಪಗ್ರಹಗಳಿಂದ ದೂರವನ್ನು ಅಳೆದು ೩-ಆಯಾಮದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಬಿಂದುವಿನ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ನಿಖರವಾಗಿ ಅರಿಯಬಹುದಾದರೆ ನಾಲ್ಕನೇ ಉಪಗ್ರಹದಿಂದ ದೂರವನ್ನು ಅಳೆಯುವ ಮೂಲಕ ರಿಸೀವರ್ ಸಮಯವನ್ನು ಉಪಗ್ರಹದ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಸರಿಹೊಂದಿಸಬಹುದು.
 
ಮೊತ್ತ ಮೊದಲನೆಯದಾಗಿ ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಅಲೆಗಳು ಬೆಳಕಿನ ವೇಗದಲ್ಲಿ ಚಲಿಸುತ್ತವೆ ಎಂಬುದು. ಬೆಳಕಿನ ವೇಗವು ನಿರ್ವಾತದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಿರವಾದರೂ ವಾಯುಮಂಡಲದ ಮೂಲಕ ಅದು ಹಾದು ಹೋಗುವಾಗ ಅದರ ವೇಗದಲ್ಲಿ ವ್ಯತ್ಯಯವಾಗುತ್ತದೆ.
ವಾಯುಮಂಡಲದ ಮೂಲಕ ಪ್ರಯಾಣ
 
ಇದರಿಂದಾಗಿ ”’ವೇಗ ಗುಣಿಸು ಸಮಯ = ದೂರ”’ ಎಂಬ ಸೂತ್ರದಲ್ಲಿ ಈ ವ್ಯತ್ಯಯವನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸದಿದ್ದರೆ ನಿರ್ಣಯಿಸುವ ಸ್ಥಾನವು ಪಲ್ಲಟವಾಗುತ್ತದೆ. ಭೂಮಿಯ ವಾಯುಮಂಡಲವು ಹಲವು ಪದರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಮೇಲ್ಮೈಯಲ್ಲಿ ಅತಿ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ ಐಯನೋಸ್ಫಿಯರ್ ಎಂಬ ವಿದ್ಯುತ್ ಆಕರ್ಷಣೆಯುಳ್ಳ ಕಣಗಳ ಪದರವಿದೆ. ಈ ಪದರವು ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಅಲೆಗಳ ಮೇಲೆ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಬೀರುತ್ತವೆ. ಇದರ ಪರಿಣಾಮ ನಿಖರತೆಯಿಲ್ಲದ ಗಡಿಯಾರದಂತೆಯೇ ಆಗುತ್ತದೆ. ವಾಯುಮಂಡಲದಲ್ಲಿ ಅನಂತರ ಬರುವ ಟ್ರೋಪೋಸ್ಫಿಯರ್ ಎಂಬ ಪದರವು ಅನೇಕ ಪರಿಮಾಣಗಳಲ್ಲಿ ತೇವಾಂಶ, ಉಷ್ಣತೆ ಹಾಗೂ ಒತ್ತಡಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಅಲೆಗಳ ಮೇಲೆ ಈ ಪದರದ ಪ್ರಭಾವ ಕಡಿಮೆ.
-->
==बाह्यसम्पर्कतन्तवः==
"https://sa.wikipedia.org/wiki/वैश्विकस्थितिसूचकपद्धतिः" इत्यस्माद् प्रतिप्राप्तम्