"वैश्विकस्थितिसूचकपद्धतिः" इत्यस्य संस्करणे भेदः
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
पङ्क्तिः ४६:
उपग्रहेषु अतिनिर्दुष्टाः अणुघट्यः विद्यन्ते । किन्तु ग्राहकयन्त्रेषु अणुघट्यः योजयितुं न शक्यते यतः तेन घटीनां गात्रं मूल्यं च अत्यधिकं भविष्यति । अतः ग्राहकयन्त्रेषु विद्यमानानां स्फटिकघटीनां स्तरः केनचित् विशिष्टेन तन्त्रेण अणुघट्याः स्तरं प्रति उन्नीयते । इदं तन्त्रं वैश्विकस्थितिसूचकव्यवस्थायां प्रमुखं पात्रं वहति । वैश्विकस्थितिसूचकव्यवस्था मूलतः स्थाननिर्णयाय दिशाज्ञानाय उपयुज्यते चेदपि जगतः बहूनि ग्राहकयन्त्राणी समकालीकानि सन्ति इत्यतः अस्याः उपयोगस्य आयामाः असङ्ख्याः जाताः । गणकयन्त्रजालेषु, चलनचित्रोपकरणेषु, एटिएम् यन्त्रेषु च एककालिकतायाः प्राप्त्यर्थम् अस्याः व्यवस्थायाः उपयोगः आधिक्येन क्रियते ।
समयस्य निर्दुष्टतायाः सम्पादनाय उपयुज्यमानं तन्त्रं नाम चतुर्थोपग्रहात् दूरस्य मापनम् ! त्रिभिः उपग्रहैः दूरस्य मापनं कृत्वा आयामत्रये निर्दिष्टबिन्दोः स्थानं निर्दुष्टतया ज्ञातुं यथा शक्यं तथैव चतुर्थात् उपग्रहात् दूरमापनद्वारा ग्राहकयन्त्रस्य समयम् उपग्रहस्य समयानुगुणं योजयितुं शक्यते ।
====चतुर्थं सोपानम्-अन्तरिक्षे उपग्रहस्थानावगमनम्====
सर्वेषां ग्राहकयन्त्राणां गणकयन्त्रस्मरणकोशे पञ्चाङ्गकार्यप्रणालिः काचित् समायोजिता भवति । अनया पञ्चाङ्गकार्यप्रणाल्या अन्तरिक्षे वैश्विकस्थितिसूचकोपग्रहाणां सर्वेषां स्थितिः प्रतिक्षणमपि ग्राहकयन्त्रेण ज्ञायते ।
उपग्रहाणां भ्रमणकक्ष्या अत्यन्तं निर्दुष्टा चेदपि अमेरिकारक्षणाविभागेन एते उपग्रहाः निरन्तरं परिशील्यमानाः भवन्ति । एतदर्थं निर्दुष्टराडार्-यन्त्राणाम् उपयोगः क्रियते । अनेन उपग्रहाणाम् औन्नत्यं स्थानं वेगश्च मीयन्ते । चन्द्रस्यगुरुत्वाकर्षणशक्त्या, सौरवायोः हेतुना वा व्यत्यस्तं भवेत् इति कारणतः नैरन्तर्यपरिशीलनेन लोपदोषाः अभिज्ञायन्ते । एते दोषाः 'एफेमरीस्-दोषाः' इति निर्दिश्यन्ते । उपग्रहस्य स्वस्थानप्राप्तिपर्यन्तं यावत् एते दोषाः ग्राहकयन्त्रैः प्राप्यन्ते । एतान् दोषान् परिगणय्य एव ग्राहकयन्त्राणि स्थाननिर्णयं करिष्यन्ति ।
<!--ಹೆಜ್ಜೆ ೫: ದೋಷಗಳ ಸರಿಪಡಿಸುವಿಕೆ
ಒಂದು ಉತ್ತಮ ರಿಸೀವರ್ ನಿಖರತೆಯಿಂದ ಸ್ಥಾನ ನಿರ್ಣಯಿಸಬೇಕಾದರೆ ಹಲವಾರು ಅಂಶಗಳನ್ನು ಗಣನೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಇವುಗಳಾವುವುವೆಂದು ಈ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಅರಿಯೋಣ
ಮೊತ್ತ ಮೊದಲನೆಯದಾಗಿ ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಅಲೆಗಳು ಬೆಳಕಿನ ವೇಗದಲ್ಲಿ ಚಲಿಸುತ್ತವೆ ಎಂಬುದು. ಬೆಳಕಿನ ವೇಗವು ನಿರ್ವಾತದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಿರವಾದರೂ ವಾಯುಮಂಡಲದ ಮೂಲಕ ಅದು ಹಾದು ಹೋಗುವಾಗ ಅದರ ವೇಗದಲ್ಲಿ ವ್ಯತ್ಯಯವಾಗುತ್ತದೆ.
ವಾಯುಮಂಡಲದ ಮೂಲಕ ಪ್ರಯಾಣ
ಇದರಿಂದಾಗಿ ”’ವೇಗ ಗುಣಿಸು ಸಮಯ = ದೂರ”’ ಎಂಬ ಸೂತ್ರದಲ್ಲಿ ಈ ವ್ಯತ್ಯಯವನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸದಿದ್ದರೆ ನಿರ್ಣಯಿಸುವ ಸ್ಥಾನವು ಪಲ್ಲಟವಾಗುತ್ತದೆ. ಭೂಮಿಯ ವಾಯುಮಂಡಲವು ಹಲವು ಪದರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಮೇಲ್ಮೈಯಲ್ಲಿ ಅತಿ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ ಐಯನೋಸ್ಫಿಯರ್ ಎಂಬ ವಿದ್ಯುತ್ ಆಕರ್ಷಣೆಯುಳ್ಳ ಕಣಗಳ ಪದರವಿದೆ. ಈ ಪದರವು ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಅಲೆಗಳ ಮೇಲೆ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಬೀರುತ್ತವೆ. ಇದರ ಪರಿಣಾಮ ನಿಖರತೆಯಿಲ್ಲದ ಗಡಿಯಾರದಂತೆಯೇ ಆಗುತ್ತದೆ. ವಾಯುಮಂಡಲದಲ್ಲಿ ಅನಂತರ ಬರುವ ಟ್ರೋಪೋಸ್ಫಿಯರ್ ಎಂಬ ಪದರವು ಅನೇಕ ಪರಿಮಾಣಗಳಲ್ಲಿ ತೇವಾಂಶ, ಉಷ್ಣತೆ ಹಾಗೂ ಒತ್ತಡಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಅಲೆಗಳ ಮೇಲೆ ಈ ಪದರದ ಪ್ರಭಾವ ಕಡಿಮೆ.
-->
==बाह्यसम्पर्कतन्तवः==
|