अरबीभाषा
अरबी (अरबी: اَلْعَرَبِيَّةُ, अल्-अरबिय्याह् अथवा عَرَبِيّ, अरबीय्) एकः सामीभाषा अस्ति या प्रथमतः चतुर्थशताब्द्यां ई॰पू॰ । अरबजगतस्य लोकभाषा इस्लामधर्मस्य धार्मिकभाषा च अस्ति । अरब-जनानां नामधेयेन अस्य नामकरणं कृतम्, एतत् पदं प्रारम्भे पश्चिमे पूर्वईजिप्तदेशेन, पूर्वे मेसोपोटामिया-प्रदेशेन, पूर्वदिशि मेसोपोटामिया-देशेन, उत्तरे पूर्वलेबनानपर्वतैः उत्तरसिरियादेशेन च परिसीमिते अरब-प्रायद्वीपे निवसतां जनानां वर्णनार्थं प्रयुक्तं, यथा प्राचीनयूनानभूगोलशास्त्रज्ञाः प्रतीयन्ते । आईएसओ अरबीभाषायाः ३२ प्रकारेभ्यः भाषासङ्केतान् नियुक्तं करोति, यत्र तस्य मानकरूपं आधुनिकमानक-अरबी, साहित्यिकअरबी इति अपि उच्यते, यत् आधुनिकीकृतं शास्त्रीय-अरबीभाषा अस्ति । एषः भेदः मुख्यतया पाश्चात्यभाषाविदः मध्ये विद्यते; अरबीभाषिणः स्वयं सामान्यतया आधुनिकमानक-अरबी-शास्त्रीय-अरबी-योः मध्ये भेदं न कुर्वन्ति, अपितु उभौ अल्-अरबिय्यतु ल-फ़ुष्हा (اَلعَرَبِيَّةُ ٱلْفُصْحَىٰ "वाक्पटु-अरबी") अथवा केवलं अल्-फ़ुष्हा (اَلْفُصْحَىٰ) इति निर्दिशन्ति ।
| अरबी | |
|---|---|
|
اَلْعَرَبِيَّةُ अल्-अरबिय्याह् | |
 लिखित-अरबी (नस्खलिपिः) इत्यत्र अल्-अरबिय्याह् इति | |
| उच्चारणम् | /ˈʕarabiː/, /alʕaraˈbijːa/ |
| विस्तारः | अरबसङ्घस्य देशाः, समीपस्थेषु देशेषु अल्पसङ्ख्याकाः, जम्बुद्वीपस्य, आफ्रिकायाः, यूरोपस्य केषुचित् भागेषु च |
| Ethnicity | अरबजनाः, मध्यपूर्वस्य उत्तराफ्रिकायाः च मूलजनाः (भाषापरिवर्तनस्य परिणामस्वरूपम्) |
| स्थानीय वक्तारः |
वाचनिकदोषः : अनपेक्षितम् उद्गारचिह्नम २ २७ कोटिः (270 मिलियन्) आधुनिकमानक-अरबीभाषायाः द्वितीयभाषिकाः[१] |
| भाषाकुटुम्बः |
अफ्रो-एशियाटिक
|
| मानकरूपाणि |
आधुनिकमानक-अरबी
|
| उपभाषा(ः) |
पाश्चात्य (मघरेबी)
औदीच्य (इजिप्तीय, मेसोपोटामीय, लेवन्तीय)
दाक्षिणात्य (प्रायद्वीपीय खातीय, हेजाजी, नाज्दी, येमनी च)
|
| लिपिः |
अरबीलिपिः अरबी-ब्रेल अरबीजी |
| आधिकारिकस्थितिः | |
| व्यावहारिकभाषा |
२६ देशाः
फलकम्:Country data Algeria अल्जीरिया फलकम्:Country data Iraq इराक्  ईजिप्तफलकम्:Country data Oman ओमान फलकम्:Country data Qatar कतार फलकम्:Country data Kuwait कुवैत  कोमोरोसफलकम्:Country data Chad चाड फलकम्:Country data Zanzibar जाञ्जीबार (तञ्जानिया) फलकम्:Country data Jordan जार्डन  जिबूटीफलकम्:Country data Tunisia टुनिशिया फलकम्:Country data Western Sahara पश्चिमसहारा (विवादितप्रदेशः) फलकम्:Country data Palestine फिलिस्थीनम् फलकम्:Country data Bahrain बहरैन फलकम्:Country data Mauritania मारिटेनिया फलकम्:Country data Morocco मोरोको फलकम्:Country data Yemen यमन फलकम्:Country data Libya लिबिया फलकम्:Country data Lebanon लेबनान फलकम्:Country data Saudi Arabia सऊदी अरब  संयुक्त अरब अमीरात सिरियाफलकम्:Country data Sudan सूडान फलकम्:Country data Somalia सोमालिया फलकम्:Country data Somaliland सोमालिलैण्ड |
| Recognised minority language in |
List
 अफगानिस्थानम्फलकम्:Country data Azerbaijan अजर्बैजान फलकम्:Country data Israel इजराइल[२]  इण्डोनेशियाफलकम्:Country data Eritrea इरीट्रिया  ईरानफलकम्:Country data Kazakhstan कजाकस्थान  कलिङ्गद्वीपः (फिलीपीन्स्)फलकम्:Country data Turkey तुर्की  दक्षिण-अफ्रिकाफलकम्:Country data South Sudan दक्षिणसूडान फलकम्:Country data Niger नीजे  पाकिस्थानम्फलकम्:Country data Brunei ब्रूनै  मलेशियाफलकम्:Country data Mali माली  सायप्रसफलकम्:Country data Senegal सेनेगल |
| नियन्त्रणम् |
List
|
| भाषा कोड् | |
| ISO 639-1 | ar |
| ISO 639-2 | ara |
| ISO 639-3 | ara |
| Linguasphere | 12-AAC |
 बहुसङ्ख्यकरूपेण (श्यामहरित) अथवा अल्पसङ्ख्यकजनसङ्ख्यारूपेण (लघुहरित) देशिक-अरबीभाषिणां प्रकीर्णनम् | |
 अरबीभाषायाः राष्ट्रभाषायाः रूपेण (हरितवर्णीयः), राजभाषायाः रूपेण (कृष्णनीलवर्णीयः) क्षेत्रीय/अल्पसङ्ख्याकभाषायाः रूपेण (लघुनीलवर्णीयः) च प्रयोगः | |
सम्बद्धाः लेखाःसंपादित करें
सन्दर्भाःसंपादित करें
- ↑ "Arabic – Ethnologue" [अरबी-एथ्नोलॉग्]. एथ्नोलॉग्. Simons, Gary F. and Charles D. Fennig (eds.). 2021. Ethnologue: Languages of the World, 24th edition. Archived from the original on २१ अप्रैल २०१३. आह्रियत १० जुलाई २०२१.
- ↑ "Basic Law: Israel - The Nation State of the Jewish People" [मूलभूतनियम- इजरायल - यहूदीजनस्य राष्ट्रराज्यम्]. Knesset. १९ जुलाई २०१८. Archived from the original on 10 अप्रैल 2021. आह्रियत १३ जनवरी २०२१.