कान्तराज अरस
(अवधिः - क्रि.श. १८७०तः १९२३)
Sir Mysore Kantaraj Urs KCIE | |
---|---|
Diwan of the Mysore kingdom | |
कार्यालये 1918–1922 | |
Monarch | Krishna Raja Wadiyar IV |
पूर्वगमः | Mokshagundam Visvesvarayya |
पादानुध्यातः | A. R. Banerjee |
व्यक्तिगत विचाराः | |
जननम् | २०, १८७० |
मरणम् | ३, १९२३ Bangalore | (आयुः ५३)
मुख्यशिक्षणम् | Madras Christian College |
वृत्तिः | civil servant |
धर्मः | Hindu |
Sir Mysore Kantaraj Urs KCIE | |
---|---|
Diwan of the Mysore kingdom | |
कार्यालये 1918–1922 | |
Monarch | Krishna Raja Wadiyar IV |
पूर्वगमः | Mokshagundam Visvesvarayya |
पादानुध्यातः | A. R. Banerjee |
व्यक्तिगत विचाराः | |
जननम् | २०, १८७० |
मरणम् | ३, १९२३ Bangalore | (आयुः ५३)
मुख्यशिक्षणम् | Madras Christian College |
वृत्तिः | civil servant |
धर्मः | Hindu |
कान्तराज अरसः(kaantaraaja Aras) कन्नडसाहित्यपरिषदः अध्यक्षः। अस्य अधिकारकालंशे सम्भूतानि कन्नडसाहित्यसम्मेलनानि षष्टसाहित्यसम्मेलनम् - होसकोटे - क्रि.श. १९२०तमवर्षे । अध्यक्षः - रोद्ध श्रीनिवासरायः । सप्तमसाहित्यसम्मेलनम् - चिक्कमगळूरु - क्रि.श. १९२१तमवर्षे । अध्यक्षः - के.पि.पुट्टण्ण शेट्टि । अष्टमसाहित्यसम्मेलनम् - दावणगेरे - क्रि.श. १९२२तमवर्षे । अध्यक्षः - एम्.वेङ्कटकृष्णय्य । नवमहित्यसम्मेलनम् - विजापुरम् - क्रि.श. १९२३तमवर्षे । अध्यक्षः - सिद्धान्ति शिवशङ्करः शास्त्री ।
उपाधयः
सम्पादयतुक्रि.श. १९१४तमे वर्षे आङ्ग्लसर्वकारतः सि.एस्.ऐ ।
- जन्मदिनाङ्कः - क्रि.श. १८७०तमवर्षम् ।
- जन्मस्थानम् - मैसूरु ।
- मातापितरौ - कळले वंशस्य नरसराज अरसु, गुणाम्बा च । चतुर्थकष्णराज वोडेयर् अस्य मातुलः ।
- शिक्षा - मद्रास् नगरस्य क्रिश्चियन् महाविद्यालये अध्ययनम् ।
- वृत्तिजीवनम् - समलङ्कृतस्थानानि
क्रि.शा. १८९४तमवर्षे तात्कालिकः सहायकः आयुक्तः । क्रि.श. १९०४तमे वर्षे उपायुक्तः । क्रि.श. १९१३तमवर्षे प्रतिष्ठानस्य सदस्य । क्रि.श.१८९५तः १८९९पर्यन्तं राजप्रतिनिदेः कमराजम्मण्णि माहाराज्ञ्याः आप्तकार्यदर्शी । क्रि.श. १९१९तमवर्षे दिवानः (श्रीकृष्णराजवोडेयर् शासनकाले)
प्रशस्तिपुरस्काराः
सम्पादयतुदिवानपदवी (क्रि.श. १९१९तः १९२२पर्यन्तम्)
कौटुम्बिकजीवनम्
सम्पादयतुअस्य पत्नी जयलक्ष्मम्मण्णी
परलोकगमनम्
सम्पादयतुक्रि.श. १९२३तमवर्षस्य अक्टोबरमासस्य द्वितीयदिनम् ।
योगदानम्
सम्पादयतुविश्वेश्वरय्यस्य पश्चात् क्रि.श. १९१३तः प्रोपदेशसमित्याः सदस्यः दोवगर् महाराज्ञ्याः सहोदरः सर्दार् एम्.कान्तराजः अरसु (M. Kantharaja Aras) क्रि.श. १९१९तमवर्षे दिवानः अभवत् । कान्तरजस्य प्रशासनकाले एव भाद्रावती नगरे अयोलोहोद्यमः आरब्धः । सर्वकारीयोद्योगेषु अविकसितजनानां प्रातिनिध्यं भवेत् इति आज्ञा, माध्यमिकशालायां शुल्कनिषेधः च अस्य कालस्य विशेषकार्ययोजनाः । क्रि.श. १९२१तमवर्षे चिक्कगाजनूरुतः चित्रदुर्गपर्यन्तं २१मैलुदीर्घः रेल् मार्गः आरब्धः । प्रथमविश्वयुद्धं समाप्य राज्यस्य देशस्य आर्थिकी स्थितिः अस्तव्यस्तः आसीत् । तस्मिन् विषमे काले अभिवृद्धर्थे कान्तराजः अनेकानि परिहारकार्याणि आयोजितवान् । आर्थिकप्रोपदेशसमितिं नूतनतया निरूपितवान् । न्यायविधायकसभां विस्तीर्य प्रत्येकं मण्डलात् एकैकं प्रतिनिधिं एतस्यां योजितवान् । खनिजोद्यमानां परिशीलनार्थम् अधीक्षकस्थानम् अस्य काले एव सृष्टम् । प्रशासने अनेकानि परिवर्तनानि आनीतवान् । निम्नवर्गस्य स्थितेः समुत्थानार्थं विविधक्रमान् अनुष्ठितवान् । अनारोग्यस्य हेतुना क्रि.श. १९२२तमे वर्षे विश्रान्तिं स्वीकृतवान् ।