"काली" इत्यस्य संस्करणे भेदः

No edit summary
No edit summary
पङ्क्तिः ३८:
एवं संचिन्तयेत् कालीं सर्वकामसमृद्धिदाम् ॥
</poem>
अनन्दशक्तिसंयुता [[सनातनधर्मः|सनातनधर्मस्य]] देवी काली । एतत् पदं कालः (समयः विधिः) इति पदेन निष्पन्नम् । कृष्णवरीया देवी इत्यपि अस्य भावः । [[शिवः|शिवस्य]] अपरं नाम कालः इति अस्य पत्नी काली भवति । एषा परिवर्तनस्य देवता । विविधेषु शाक्तहिन्दुविश्वशास्त्रेषु शाक्ततान्त्रिकविश्वासेषु च एताम् एव परमसत्यं ब्रह्मन् इति पूजयन्ति । भवतारिणी इति भक्ताः एताम् अर्चयन्ति । प्रकृतदिनेषु भक्तिपथस्य जनाः कालीं मङ्गलकरा महामाता इत्यपि पूजयन्ति । काली भगवतः शिवस्य सखी । तस्य शीरे एव तिष्ठति । दुर्गा, सती, भद्रकाली, रुद्राणी, [[पार्वती]], चामुण्डेश्वरी इत्यादीनि रूपाणि अपि भवन्ति । दशमाहाविद्याः, दशभयङ्करतान्त्रिकदिविषु एषा अग्रगण्या अस्ति । <ref>एन्सैक्लोपीदिया इण्टर्न्यषनल् ग्रोलियर् 1974. AE5.E447 1974 031 73-11206 ISBN 0-7172-0705-6 ಪುಟ 95</ref>
 
==व्युत्पत्तिशास्त्रम्==
ಕಾಳಿಯು ಭಗವಂತ [[ಶಿವ]]ನ ಜೊತೆಗಾತಿಯಾಗಿ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಾಳೆ. ಶಿವನ ಶರೀರದ ಮೇಲೆ ಕಾಳಿ ನಿಂತಿರುತ್ತಾಳೆ. ದುರ್ಗಾ, ಭದ್ರಕಾಳಿ, ಸತಿ, ರುದ್ರಾಣಿ, [[ಪಾರ್ವತಿ]] ಮತ್ತು [[ಚಾಮುಂಡೇಶ್ವರಿ|ಚಾಮುಂಡಾ]] ಮುಂತಾದ ಇನ್ನೂ ಅನೇಕ ಹಿಂದೂ ದೇವತೆಗಳ ಜೊತೆಗೂ ಆಕೆಯ ಸಂಬಂಧವಿದೆ. ದಶ ಮಹಾವಿದ್ಯಾಗಳು, ಹತ್ತು ಭೀಕರ ತಾಂತ್ರಿಕ ದೇವಿಯರಲ್ಲಿ ಆಕೆ ಮುಂಚೂಣಿಯಲ್ಲಿದ್ದಾಳೆ.<ref>ಎನ್್ಸೈಕ್ಲೋಪೀಡಿಯಾ ಇಂಟರ್್ನ್ಯಾಶನಲ್, ಗ್ರೋಲಿಯರ್ ಅವರಿಂದ, ಹಕ್ಕುಗಳು ಕೆನಡಾದಲ್ಲಿ ಸಂಯೋಜನೆಯಾಗಿವೆ 1974. AE5.E447 1974 031 73-11206 ISBN 0-7172-0705-6 ಪುಟ 95</ref>
(कृष्णवर्णः).<ref>पाणिनिः4.1.42</ref> ''{{IAST|Kālī}}'' स्त्रीलिङ्गरूपम्''{{IAST|kāla}}''कालस्य मूलार्थः कृष्णः इति । कालः नाम समयः इत्यपि अर्थः काली इत्यस्यार्थः कृष्णवर्णीया अथवा कालवती, कालातीता इति भवति ।काली [[शिवः|शिवेन]] शैवैः च दृढः सम्बन्धः अस्ति । काल्याः स्त्रीलिङ्गरूपं कालस्य स्तीरूपेण प्राप्तम् । [[संस्कृतम्|संस्कृतस्य]] प्राचीननिघण्टुः शब्दकल्पदुरमम् एवं वदति कालः शिवः तस्य पत्नी काली इति ।
 
==ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿ ಶಾಸ್ತ್ರ==
("ಕಪ್ಪು, ಕರಿಯ ಕರಿಯ ಬಣ್ಣದ್ದು").<ref>ಪಾಣಿನಿ 4.1.42</ref> ''{{IAST|Kālī}}'' ಸ್ತ್ರೀ ಲಿಂಗ ರೂಪ ''{{IAST|kāla}}'' ಕಾಲದ ಮೂಲ ಅರ್ಥ "ಕಪ್ಪು," ಆದರೆ "ಕಾಲ(ಸಮಯ)" ಎನ್ನುವ ಅರ್ಥವೂ ಇದೆ. ಕಾಳಿ ಎನ್ನುವುದರ ಅರ್ಥ "ಕಪ್ಪಗಿರುವದು" ಮತ್ತು "ಕಾಲ" ಅಥವಾ "ಕಾಲಾತೀತ" ಎನ್ನುವ ಅರ್ಥವೂ ಇದೆ. ಕಾಳಿಯು [[ಶಿವ]] ಮತ್ತು ಶೈವರೊಂದಿಗೆ ಬಲವಾಗಿ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಕಾಳಿಯ ಸ್ತ್ರೀ ರೂಪದ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಕಾಲದ ಸ್ತ್ರೀಲಿಂಗ ರೂಪದಿಂದ ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ. (ಶಿವನ ವಿಶೇಷಣ). ಪ್ರಾಚೀನ ಸಂಸ್ಕೃತ ನಿಘಂಟು, ಶಬ್ದಕಲ್ಪದ್ರುಮ್್ ಹೀಗೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ: कालः शिवः । तस्य पत्नीति - काली । kālaḥ śivaḥ । tasya patnīti kālī - "ಶಿವನು ಕಾಲ, ಹೀಗಾಗಿ ಆತನ ಪತ್ನಿ ಕಾಲಿ."
 
ಮೇಲೆ ವರ್ಣಿಸಿರುವಂತೆ ಇತರ ಹೆಸರುಗಳಲ್ಲಿ ''{{IAST|Kālarātri}}'' ("ಕಾಲ ರಾತ್ರಿ"), ಸೇರಿದೆ. ಮತ್ತು ''{{IAST|Kālikā}}'' ("ಕಾಲ(ಸಮಯ)ಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿ"). ಕಾಳಿ ಹೆಸರನ್ನು ಅಂಕಿತ ನಾಮದಂತೆ ಅಥವಾ ಬಣ್ಣದ ವರ್ಣನೆಯಾಗಿಯೂ ಬಳಸಬಹುದು ಎಂದು ಕೊಬರ್ನ್ ಬರೆದಿರುವನು.<ref>ಕೋಬರ್ನ್, ಥಾಮಸ್; ''{{IAST|Devī-Māhātmya}} — ಕ್ರಿಸ್ಟಿಲೈಜೇಶನ್ ಆಫ್ ದಿ ಗಾಡೆಸ್ ಟ್ರೆಡಿಶನ್'' ; ಮೋತಿಲಾಲ್ ಬನಾರಸಿದಾಸ್, ಡೆಲ್ಲಿ, 1984; ISBN 81-208-0557-7 ಪುಟಗಳು 111–112.</ref> ಕಪ್ಪಿನೊಂದಿಗೆ ಕಾಳಿಯ ಸಂಬಂಧವು ಜೊತೆಗಾರ ಶಿವನೊಂದಿಗೆ ವೈರುಧ್ಯದಿಂದ ಕೂಡಿದೆ. [[ಶಿವ]]ನ ಶರೀರವು ಶ್ಮಶಾನದ ಬಿಳಿ ಬೂದಿಯಿಂದ ಲೇಪಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ (ಸಂಸ್ಕೃತ:''{{IAST|śmaśāna}}'' ) ಅದರಲ್ಲಿಯೇ ಆತ ಧ್ಯಾನವನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಾನೆ. ಮತ್ತು ಕಾಳಿ ಕೂಡ ಅಲ್ಲಿ ಜೊತೆಗಿರುತ್ತಾಳೆ.''{{IAST|śmaśāna-kālī}}'' ''{{IAST|Kālī}}'' ''ಕಾಳಿ'' ಪದವು ಮೇಲಿಂದ ಮೇಲೆ ಗೊಂದಲವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ. [[ಕಲಿಯುಗ]] ಅಥವಾ ದೈತ್ಯ ಕಾಳಿಯೂ ಇದ್ದಾನೆ. ಹೇಗೆ ಇರಲಿ, ''ಕಾಳಿ'' (ಕಪ್ಪು, ಕಾಲ) ಮತ್ತು ''ಕಳಿ'' (ದುರ್ಬಲ, ಕಚ್ಚಾ, ಮೂಕ) ಇವುಗಳ ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿಯ ಮೂಲ ಒಂದೇ ಅಲ್ಲ, ಮತ್ತು ದೇವಿ''{{IAST|Kālī}}'' ಯು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಕಲಿಯುಗಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿಲ್ಲ.
"https://sa.wikipedia.org/wiki/काली" इत्यस्माद् प्रतिप्राप्तम्