सदस्यः:2140474karishma/प्रयोगपृष्ठम्
मम नाम करिष्म अस्ति | मम जन्मदिवस्य ०१ जुल्य २००३ अस्ति|अहं अष्टादश वर्षस्य अस्ति | मम जन्मस्थालः कर्नाटक अस्ति | अहं बी.स.सी (BSc) कक्षायां पठामि |मम विध्यलयः नाम च्रिस्त उनिवेर्सित्य अस्ति । मम विध्यलयः अति सुंदरं अस्ति | मम मातुः नाम कवेरंम अस्ति | मम पितुः नाम अयप्प अस्ति|मम गृहे चत्वारः जनाः सन्ति | मम माता गृहिणी अस्ति सा गृहे अस्माकं कार्याणि करोति अस्ति |मम पिता सूचिका अस्ति |मम भगिन्याः नाम हरिणी अस्ति | यत्र गृहस्य सर्वे सदस्याः मिलित्वा वसन्ति परस्परं सम्मानं स्नेहं कुर्वन्ति | अहं मम कुटुम्भम् अतीव स्न्निहामि |अहं मम जनकस्य पाकं बहु इछामि |मम प्रियं मित्रं धारिणी अस्ति | अहं बेङ्गलुरु नगरे वसामि | मम पिज्जा बहु रोचते | मम गणितशास्त्रम् बहु रोचते | अहं एका आदर्श छात्रा अस्मि | मम प्रियः वर्णः नीलः अस्ति |मह्यं चित्रकला बहु रोचते | अहं नायिका भवितुम इछामि |अहं प्रातः उतिष्ठामि तदा व्यायांम करोमि | अहं सायन्काले अध्यायनं करोमि | अहं सायं नववादने दुरदर्शनं पश्यामि भोजनं च गृहणामि | अहं शायनात् पूर्व प्रार्थनां करोति |मम मातृभाषा कुर्गी अस्ति | मम समुद्रतीरं ऊर्मिकः दृष्टवा अतीव संतोषम अनुभवति | मम महान् नीलःनीलः आकाशः बहु रोचते | मम प्रियः खगः मयूरः अस्ति | मयूरः भारतस्य राष्ट्रियखगः अस्ति | मयूरस्य नृत्यं अतीव मनोहारं , सुन्दरं अस्ति | मम श्वान बहु रोचते | मम विश्व सर्वे यात्रा करोमि | मम पटललान क्रीडा मह्यम् अतीव रोचते |
धन्यवादः
https://en.m.wikipedia.org/wiki/Christ_University
कोडवास संस्कृति एवं साहित्य सम्पादयतु
मम विषयः कोडवसंस्कृतेः साहित्यस्य च अस्ति । मम जन्मस्थालः कोडगु अस्ति | कोडगु भारतस्य कर्नाटकराज्ये स्थितं प्रशासनिकमण्डलम् अस्ति । कोडगु कर्णाटकस्य लघुतमं मण्डलम् अस्ति, समुद्रतलात् प्रायः १००० मीटर् ऊर्ध्वतायां पश्चिमघाटस्य उपरि स्थितम् अस्ति । कोडगु स्वस्य श्वासप्रश्वासयोः दृश्यानां कृते प्रसिद्धम् अस्ति – उबड़-खाबड़-पर्वतानां, एकदा वन्य-पशूभिः परिपूर्णाः सघनानि उष्णकटिबंधीय-वनानि, पर्वत-सानुषु रमणीय-कॉफी-वृक्षाः, उपत्यकेषु हरित-तण्डुल-क्षेत्राणि, घुमावदार-धाराः, नद्यः च, झरना-प्रपाताः च | संगमकालस्य तमिलसाहित्ये तथा १२ शताब्द्याः गङ्गा, चोला, होयसलशिलालेखेषु च कोडगु इत्यस्य सन्दर्भाः सन्ति । कोडवा समुदायः, येषु अनेके पक्षाः सन्ति ये मिलित्वा तत् ‘जीवनपद्धतिम्’ निर्मान्ति – तेषां वेषः, भाषा, सामाजिकसंरचना, पैतृकगृहाणि, धार्मिकप्रथाः, रीतिरिवाजाः, उत्सवाः, गीतानि, नृत्यानि च | कोडवसमुदायः अनेकशताब्दयोः यावत् स्वस्य विशिष्टसंस्कृतेः अवधारणं कृत्वा स्वपरिचयं स्वस्य विशिष्टजीवनपद्धतिं च निर्वाहितवान् अस्ति ।
कोडवासंस्कृतेः सम्पादयतु
कोडवासंस्कृतेः विशिष्टाः पक्षाः तेषां पारम्परिकवेषस्य विषये सन्ति । कोडवस्त्री कटिपृष्ठे निगूढैः प्लीट्-पट्टिकाभिः, वामस्कन्धस्य अधः आकृष्य दक्षिणस्य उपरि सुरक्षितं कृत्वा च स्वस्य साड़ीं विशिष्टशैल्या आच्छादयति | अतीव सुलभशैली अस्ति, कृषिादिकार्यार्थं हस्तमुक्तं भवति । कोडवतीः कण्ठस्य नाभिभागे प्रतिबद्धं वस्त्रं धारयति । अद्यत्वे वस्त्रं केवलं विवाहितैः स्त्रियः एव अनुष्ठानसमये धारयन्ति । कोडवस्त्रीणां कृते ये पारम्परिकाः आभूषणाः अपि विशिष्टाः सन्ति तथा च चन्द्रपुष्पाणि फलानि सर्पादिप्रकृतेः प्रेरिताः सन्ति । विशिष्टशृङ्खलासु कोक्के ठठी, पाठक (विवाहितस्त्रियाः प्रतीकम्), जोमले तथा कोडवस्त्री कटिबन्धं शोभयन्तः जोडि कदागुः पौञ्ची च सन्ति । वधूयाः कृते पारम्परिक-आभूषणेषु तस्याः पादयोः कृते सूक्ष्मतया निर्मितं रजत-आभूषणं भवति, यत्र प्रत्येकं भिन्न-भिन्न-विन्यासस्य व्यक्तिगत-अङ्गुष्ठ-वलयः सन्ति, ये अलङ्कारिक-नौखले श्रृङ्खलाभिः सह सम्बद्धाः सन्ति | अनेन वधूपदं बाध्यते मन्दगतिम् । कोडवपुरुषस्य वेषः कुप्यः रक्तसुवर्णकशीकृतक्षौमचेलेः सुरक्षितः अस्ति, यस्य अग्रे पीचे कथिः निगूढः अस्ति । शुक्लमण्डे थुनी रक्तचौकं वा शिरसि बद्धम् । वरकटिपृष्ठे थोडाङ्गे ओडिकथिः निबद्धा भवति । प्रायः शताब्दद्वयपूर्वस्य चित्राणि दर्शयन्ति यत्, पूर्वं कुप्यः भिन्नवर्णीयः भवितुम् अर्हति, यस्य सीमानि कशीदाकारकौशलेन प्रसिद्धैः कोडवस्त्रीभिः कशीकृतानि भवन्ति | अद्यत्वे पुरुषाः प्रायः कृष्णवर्णीयाः कुप्याः धारयन्ति । वरैः, मन्दिरेषु नृत्यं कुर्वन्तः, पितृभिः वा आत्मादेवताभिः वा युक्तैः च श्वेतकुप्याः विशेषेषु धारणं भवति ।
कोडव ठक्क् सम्पादयतु
कोडव ठक्क् इति नाम्ना प्रसिद्धा कोडवानां भाषा भाषाविदैः स्वतन्त्रा द्रविड़भाषारूपेण स्थापिता अस्ति, यस्याः विशिष्टाः शब्दाः, स्वरध्वनिः च सन्ति । शोधं सूचयति यत् कोडव थक्क् आद्य-दक्षिणद्रवीडभाषासमूहात् प्रायः ३००० वर्षपूर्वं विच्छिन्नः अभवत् । कालान्तरे तया समीपस्थेषु क्षेत्रेषु – कन्नड, तुलु, मलयालम् – भाषाभ्यः शब्दाः ऋणं गृहीताः सन्ति । कोडव ठक्क् इत्यस्य स्वकीया लिपिः नास्ति तथा च यदा लिङ्गायथराजैः स्वभाषा कन्नड इति दरबारभाषा कृता तदा आरभ्य कन्नडलिप्यां लिखिता अस्ति । अस्य विचित्रस्वरध्वनित्वात् कन्नडलिप्यां लिखिते सति विभक्तिचिह्नानां प्रयोगः आवश्यकः, कोडव ठक्क् सम्यक् उच्चारणं कर्तुं साहाय्यं कर्तुं । प्रत्येकं कोडवः एकस्य प्रथापितृत्वस्य ओक्कस्य सदस्यः अस्ति यस्य प्रत्येकं सामान्यपूर्वजस्य वंशस्य दावान् करोति, करणवः सः यः ओक्कायाः संस्थापकः आसीत् । ओक्कस्य प्रत्येकं सदस्यं तस्य माने पेडया परिचितं भवति | ओक्काः अस्य लघुसमुदायस्य सामाजिकसंरचनायाः महत्त्वपूर्णस्तम्भाः सन्ति । ओक्कस्य विलोपनं निवारयितुं तस्य वंशस्य निरन्तरता च सुनिश्चितं कर्तुं विहिताः रीतिरिवाजाः सन्ति ।
कोडव पर्व: सम्पादयतु
पुतरी, कैलपोलुड, कावेरी संक्रमण इत्यादीनि मुख्यत्रयकोडवपर्वाणि ऋतुभिः, धानकृष्या च सम्बद्धानि सन्ति । पुथारीपुथार फलानां उत्सवः, एतेषु भव्यतमः अस्ति । नवम्बरमासे डिसेम्बरमासे वा यदा चन्द्रप्रकाशितरात्रौ प्रथमं धानगुच्छं विधिपूर्वकं छित्त्वा भक्त्या आनन्देन च गृहम् आनयन्ति तदा एतत् आचर्यते । कैल पोलुड् इति सितम्बरमासे, धानरोपणस्य ऋतुसमाप्तेः, मृगयाऋतुस्य आरम्भे च आचर्यते । यदा कृषिसाधनं स्थापनीयं मृगयायां प्रयुक्तानि बाहूनि च पूज्यन्ते । तलाकवेरी बहु उत्साहेन आचर्यते। कोडवविवाहाः ज्येष्ठैः क्रियन्ते न पुरोहितैः । कोडवविवाहानाम् एकं आकर्षकं वैशिष्ट्यं अस्ति यत् ते वरस्य वा वधूपरिवारस्य वा बाले बिरुडुना सम्मानयन्ति । वरस्य वा वधूस्य वा प्रतिनिधिः सम्मानं स्वीकुर्वति, विशेषतया प्रयोजनार्थं स्थापितानि कदलीफलकूलानि ओडिकथिना छिनत्ति । कथ्यते यत् एषा परम्परा योद्धावर्गस्य सदस्यस्य प्रतीकं भवति यत् सः स्ववधूं जितुम् स्पर्धां कुर्वन्तं सुइटरं पराजयति । कोडवविवाहेषु सप्तपडी, कन्यादान इति हिन्दुविधिः न अनुवर्तते । कोडवविवाहे सर्वाधिकं महत्त्वपूर्णः विधिपूर्वकं बाध्यकारी संस्कारः वृद्धैः संचालितः, समागतबन्धुभिः अतिथिभिः च साक्षीभूतः सम्माण्डकोडुपः अस्ति | तदा एव भर्तुः ओक्कायां कन्यायाः परम्पराधिकाराः परिगणिताः भवन्ति ।
कोडव-उत्सवाः अनुष्ठानानि च बहु-आनन्देन आचर्यन्ते, लोकगीतानां गायनं, ढोल-ताडन-नृत्यं च भवति, शाकाहारी-व्यञ्जनानि, मद्यं च समाविष्टानि भव्य-उत्सवैः समाप्तं भवति | कोडवसंस्कारेषु, संस्कारेषु च शस्त्राणां महत्त्वपूर्णा भूमिका भवति । वायुना प्रहारितेन एकेन बन्दुकेन बालकस्य जन्म घोषितं भवति । कैल पोलुड् उत्सवस्य भागत्वेन शस्त्राणां पूजनं भवति । पुथारी-पर्वणि प्रथम-धान्य-पुटस्य विधिपूर्वकं छेदनं कृत्वा वायुतले बन्दुकं प्रहरति । वायुतले द्रुतगतिद्वयं बन्दुकशूलं प्रहारयित्वा एकस्य मृत्योः समाचारः परिसरे घोषितः भवति । कोडवानां लोकगीतानां लोकनृत्यानां च समृद्धा प्राचीना च परम्परा अस्ति या पुस्तिकानां मध्ये प्रचलिता अस्ति । तेषां पुरुषाः दुडिं ताडयन्तः, उत्सव-विवाह-मृत्यु-समारोहादिषु अवसरेषु, मन्दिर-उत्सवेषु च बालो-पात-नामकानि लोकगीतानि गायन्ति । कोडवपुरुषाः पुथारीपर्वणि मन्दिरपर्वणि च लोकगीतानां संगतिं, ढोलताडने च विविधानि मनमोहकलोकनृत्यं नृत्यन्ति । कोडवस्त्रियः लोकगीतसङ्गतेन झङ्कारतालेन च ललितलोकनृत्यं नृत्यन्ति
Refrences: सम्पादयतु
https://en.m.wikipedia.org/wiki/Kodava_language
सम्पादयतु
कृष्णशरीरविकिरणम् सम्पादयतु
| मैक्स कार्ल प्लैंक | |
|---|---|
 | |
| जन्म | २३ एप्रिल १८५८ |
| मृत्युः | ४ अक्टोबर १९४७ |
| शिक्षणम् | म्यूनिख विश्वविद्यालय, (पीएचडी, १८७९) |
| पुरस्काराः | क्वाण्टम् सिद्धान्तस्य भौतिकशास्त्रस्य नोबेल् पुरस्कारः (१९१८), राष्ट्रिय विज्ञान अकादमीयाः विदेशीयसहयोगी (१९२६), लोरेन्ट्ज पदक (१९२७), कोप्ले पदक (१९२९), मैक्स प्लैंक पदक (१९२९), गोएथे पुरस्कार (१९४५) |
मैक्स कार्ल प्लैंक (लेखकस्य विषये) सम्पादयतु
मैक्स कार्ल् अर्न्स्ट् लुड्विग् प्लैङ्क् (२३ एप्रिल १८५८ – ४ अक्टोबर् १९४७) जर्मन-सैद्धान्तिक-भौतिकशास्त्रज्ञः आसीत् यस्य ऊर्जा-क्वाण्टा-आविष्कारेण १९१८ तमे वर्षे भौतिकशास्त्रस्य नोबेल्-पुरस्कारः प्राप्तः | प्लैङ्क् इत्यनेन सैद्धान्तिकभौतिकशास्त्रे बहवः पर्याप्ताः योगदानाः कृताः, परन्तु भौतिकशास्त्रज्ञत्वेन तस्य प्रसिद्धिः मुख्यतया क्वाण्टम्-सिद्धान्तस्य प्रवर्तकत्वेन तस्य भूमिकायाः उपरि अवलम्बते,[५] यया परमाणु-उपपरमाणु-प्रक्रियाणां विषये मानवीय-अवगमने क्रान्तिः अभवत् | १९४८ तमे वर्षे जर्मनीदेशस्य वैज्ञानिकसंस्थायाः कैसर विल्हेल्म् सोसाइटी (यस्याः प्लैङ्क् द्विवारं अध्यक्षः आसीत्) इत्यस्य नाम मैक्स प्लैङ्क् सोसाइटी (MPG) इति अभवत् ।
कृष्णशरीरविकिरणम् सम्पादयतु
सर्वे सामान्यपदार्थाः विद्युत्चुम्बकीयविकिरणं उत्सर्जयन्ति यदा तस्य तापमानं निरपेक्षशून्यात् अधिकं भवति । विकिरणः शरीरस्य आन्तरिकशक्तिः विद्युत्चुम्बकीयशक्त्या परिवर्तनं प्रतिनिधियति, अतः तापविकिरणः इति उच्यते । एन्ट्रोपीयाः विकिरणीयवितरणस्य स्वतःस्फूर्तप्रक्रिया अस्ति । तद्विपरीतम् सर्वे सामान्यपदार्थाः विद्युत्चुम्बकीयविकिरणं किञ्चित्पर्यन्तं अवशोषयन्ति । यत् वस्तु तस्मिन् पतितं सर्वं विकिरणं, सर्वेषु तरङ्गदैर्घ्येषु अवशोषयति, तत्स्थूलाक्षरैः युक्तः भागः कृष्णपिण्डम् इति उच्यते । यदा कृष्णपिण्डः एकरूपेण तापमात्रे भवति तदा तस्य उत्सर्जनस्य लक्षणीयं आवृत्तिवितरणं भवति यत् तापमानस्य आधारेण भवति । अस्य उत्सर्जनं कृष्णशरीरविकिरणम् इति कथ्यते । कक्षतापमाने कृष्णशरीरं अधिकतया अवरक्तवर्णक्रमे विकीर्णं भवति, यत् मानवनेत्रेण न ज्ञातुं शक्यते, परन्तु केभ्यः सरीसृपैः अनुभूयते | यथा यथा वस्तुनः तापमानं प्रायः ५०० °C यावत् वर्धते तथा तथा उत्सर्जनवर्णक्रमः प्रबलः भूत्वा मानवस्य दृष्टिपरिधिपर्यन्तं विस्तारं प्राप्नोति, वस्तु च जड रक्तवर्णः दृश्यते | यथा यथा तस्य तापमानं वर्धते तथा तथा अधिकाधिकं नारङ्ग-पीत-हरिद्रा-नील-प्रकाशं (अन्ततः वायलेट्, पराबैंगनी-वर्णात् परं) उत्सर्जयति ।
कृष्णशरीरविकिरणः कृष्णपिण्डेन उत्सर्जितः शरीरस्य अन्तः, परितः वा तापगतिकीसन्तुलने स्थितः तापविद्युत्चुम्बकीयविकिरणः भवति | अस्य विशिष्टः, निरन्तरः तरङ्गदैर्घ्यवर्णक्रमः भवति, यः तीव्रतायां विपरीतरूपेण सम्बद्धः अस्ति, यः केवलं शरीरस्य तापमानस्य उपरि आश्रितः अस्ति, यत् गणनानां सिद्धान्तानां च कृते एकरूपं नित्यं च कल्प्यते | सम्यक् इन्सुलेटेड् परिसरः यः आन्तरिकरूपेण तापसन्तुलने भवति, तस्मिन् कृष्णशरीरविकिरणं भवति | भित्तिनिर्मितेन छिद्रेण तत् उत्सर्जयिष्यति, यद्यपि छिद्रं लघु भवति यत् समतायां नगण्यः प्रभावः भवति | अनेकसाधारणवस्तूनाम् स्वतःस्फूर्तरूपेण उत्सर्जितं तापविकिरणं कृष्णशरीरविकिरणरूपेण अनुमानितुं शक्यते | विशेषं महत्त्वं यद्यपि ग्रहतारकाः (पृथिवीसूर्यसहिताः) न स्वपरिवेशेन सह तापसन्तुलनं न च सिद्धकृष्णपिण्डानि, तथापि कृष्णशरीरविकिरणं अद्यापि तेषां उत्सर्जितशक्तेः उत्तमः प्रथमसन्निकर्षः अस्ति | सूर्यस्य विकिरणं पृथिव्याः वायुमण्डलेन छानयित्वा एवं “दिवसप्रकाशस्य” लक्षणं भवति, यस्य उपयोगाय मनुष्याः विकसिताः सन्ति |
कृष्णशरीरविकिरणस्य विकिरणतीव्रतायाः अद्वितीयं सर्वथा स्थिरं वितरणं भवति यत् गुहायां उष्मागतिकीसन्तुलने स्थातुं शक्नोति । समतायां प्रत्येकं आवृत्तेः कृते अन्यावृत्तिसापेक्षतया पिण्डात् यः विकिरणस्य तीव्रता निर्गच्छति परावर्त्यते च (अर्थात् तस्य पृष्ठतः निर्गच्छन्ती विकिरणस्य शुद्धमात्रा, वर्णक्रमीयप्रकाशः इति उच्यते) केवलं समतातापमात्रेण निर्धारिता भवति तथा च भवति | कृष्णशरीरस्य (सिद्धशोषकस्य) कृते परावर्तितं विकिरणं नास्ति, अतः वर्णक्रमीयप्रकाशः सर्वथा उत्सर्जनकारणात् भवति । तदतिरिक्तं कृष्णपिण्डः प्रसारितः उत्सर्जकः (तस्य उत्सर्जनं दिशि स्वतन्त्रं भवति) भवति । फलतः कृष्णशरीरविकिरणं तापसन्तुलने कृष्णपिण्डात् विकिरणरूपेण दृश्यते । कृष्णशरीरविकिरणं प्रकाशस्य दृश्यमानं प्रकाशं भवति यदि वस्तुनः तापमानं पर्याप्तं उच्चं भवति । ड्रेपर-बिन्दुः तत् तापमानं यस्मिन् सर्वे ठोसपदार्थाः मन्द-रक्तवर्णेन प्रकाशन्ते, प्रायः ७९८ के | १००० के विशालस्य एकरूपेण तापितस्य अपारदर्शकभित्तियुक्तस्य गुहास्य (अवकाशवत्) भित्तिस्थं लघु उद्घाटनं, बहिः दृष्ट्वा रक्तं दृश्यते; ६००० के.पर्यन्तं श्वेतवर्णं दृश्यते । अण्डकोषः कथं निर्मितः, केन पदार्थेन वा यावत् सः निर्मितः भवति यत् प्रायः सर्वं प्रकाशं प्रविशति तस्य भित्तिभिः अवशोषितं भवति, तावत् कृष्णशरीरविकिरणस्य उत्तमं सन्निकर्षं भवति | यत् प्रकाशं निर्गच्छति तस्य वर्णक्रमः, अतः वर्णः च केवलं गुहातापमानस्य कार्यं भविष्यति ।
कृष्णशरीरविकिरणस्य एकः लक्षणीयः, निरन्तरः आवृत्तिवर्णक्रमः भवति यः केवलं शरीरस्य तापमानस्य उपरि निर्भरं भवति, यत् प्लैङ्क् स्पेक्ट्रम् अथवा प्लैङ्क् नियमः इति कथ्यते | वर्णक्रमः एकस्मिन् लक्षणीय-आवृत्तौ शिखरं प्राप्नोति यत् तापमानस्य वर्धनेन सह अधिक-आवृत्तिषु स्थानान्तरं करोति, कक्षतापमाने च अधिकांशं उत्सर्जनं विद्युत्-चुम्बकीय-वर्णक्रमस्य अवरक्त-प्रदेशे भवति | यथा यथा तापमानं प्रायः ५०० डिग्री सेल्सियसतः अधिकं वर्धते तथा तथा कृष्णपिण्डाः महत्त्वपूर्णमात्रायां दृश्यप्रकाशं उत्सर्जयितुं आरभन्ते । मानवनेत्रेण अन्धकारे दृष्टः प्रथमः मन्दः कान्तिः “भूत” ग्रे इव दृश्यते । वर्धमानतापमानेन प्रकाशं परितः काचित् पृष्ठभूमिः भवति चेदपि प्रकाशः दृश्यमानः भवति: प्रथमं जडं रक्तं, ततः पीतं, अन्ते च तापमानस्य वर्धमानेन “चकाचौंधं नीलवर्णीयं श्वेतम्” इति | यदा शरीरं श्वेतवर्णं दृश्यते तदा तस्य ऊर्जायाः पर्याप्तं अंशं पराबैंगनीविकिरणरूपेण उत्सर्जयति । सूर्यः, यस्य प्रभावी तापमानं प्रायः ५८०० के, दृश्यमानवर्णक्रमस्य मध्यभागे पीत-हरितभागे शिखरयुक्तं उत्सर्जनवर्णक्रमं युक्तं अनुमानितकृष्णशरीरं भवति, परन्तु पराबैंगनीवर्णे अपि महत्त्वपूर्णशक्तिः भवति | कृष्णशरीरविकिरणेन गुहाविकिरणस्य उष्मागतिकीसन्तुलनस्थितेः अन्वेषणं भवति ।
सन्दर्भाः सम्पादयतु
https://www.britannica.com/science/blackbody-radiation