प्रलम्बकूर्दनम्
अस्य कूर्दनप्रकारस्य चत्वारो भागाः सन्ति । यथा
धावनमार्गः
सम्पादयतुप्रलम्बकूर्दनारम्भो धावनादेव भवति । अयं मार्गः ३०-४० मीटरमितो भवति यश्च परीक्षणचिह्नैर्विभज्यते । प्रथमः परीक्षणबिच्नुस्तत्स्थानं विध्यते यतः कूर्दको धावनमारभते । द्वितीय उच्छलनबिन्दुः १५-२० मीटरपूर्वं भवति । इमे उभे चिह्नकूर्दकस्योत्पतनकर्त्रा पदेन स्पृष्टे भवितव्ये । धावनकाले द्वितीये परिक्षाण्चिह्न कूर्दकेन स्वस्थपूर्णया गत्याऽऽगन्तव्यं येनग्रिमेषु सञ्चारेषु स आत्मानं गतिशीलं कुर्व्न्नुत्प्लवनस्य स्थितावानयेत् । अन्तिमास्त्रयः पदसञ्चारा उत्तमाय कूर्दकाय महत्त्वपूर्ण भवन्ति । तदानीं स तरण्स्थितौ भवति शरीरे च सारल्यं तिष्ठति । अन्तिमा पदगतिः पूर्वतन्या गत्या स्वल्पा भवति यतः शरीरस्य गुरुत्वाकर्षणकेन्द्रमुच्छलनवतः पादस्योपरि पूर्णतयाऽऽयाति तथओत्पतने सौविध्यं भवति ।
उच्छलनम्
सम्पादयतु
उच्छलनसमये तदबिन्दौ चेमाः शक्तयः सम्भूय कार्यं किर्वन्ति तथा भूमौ युगपद गच्छन्ति समानान्तरञ्चैकं चतुर्भुजं निर्मान्ति । अयं समानान्तरचतुर्भुज एकस्थां शक्तौ विपरिणमते येनास्याः समाना विपरीता च शक्तिः शरीरस्य गुरुत्वाकर्षणकेन्द्रादूर्ध्वभागं प्रति लभ्यते । एताः शक्तय इत्थं परिगण्यन्ते -
- धावनात् प्राप्ता समतलगतिशक्तिः।
- पृथ्व्यास्तलेन गत्यवरोधशक्तिः ।
- शरीरस्य भारस्तथा गुरुत्वाकर्षणशक्तिः
- वलितस्य पादस्योपर्युत्थानस्य तथा हस्तस्य सक्तिः ।
- जानोर्विस्तृतेः शक्तिश्च ।
उच्छलनबिन्दौ कूर्दको धावनगतेः प्राप्तं समतलवेगं सम्भवतः शक्तौ परिवर्तयति । इदं तदैव सम्भाव्यते यदा सोऽन्तिमेषु त्रिषु पदगमनेषु पूर्णतया सावधानो भवेदय चोत्प्लवनशालिनं पादं वेगेन शक्त्या च सरलं कर्तुं शक्यनुत । एतत्समये समुत्पतयालोर्जानोर्वेगेन शक्तया च सरलीभावः, हस्तयोरुर्ध्वदिशि शक्तिपूर्वकमुत्यापनं तथा समुत्पतिष्णोः पादस्य पार्ष्णितः पदतलं प्रति स्खलनस्य स्थितौ समन्वय आवश्यको भवति । उच्छलितुर्वक्षसस्तदोन्नमनमप्यावश्यकमस्ति ।
वायौ स्थितिः
सम्पादयतु इदं सर्वामान्यं मतं विध्यते यत् 'पथ्व्याः सम्बन्धसमाप्त्यनन्तरं वेगशक्तिर्न वर्धते’; अतोऽधिकाधिकं दूरतोपलब्धयेऽधिककालं यावद् वायौ स्थिरीभाव एका विशिष्टा क्रिया वर्तते । एतस्याः सम्पादनाय केचन विधयः सन्ति, यथा -‘हिचकिकसेल-हेग' -प्रभृतयः । |
भूमावागमनम्
सम्पादयतु
इत्यं नित्याभ्यासरताः प्रलम्बकूर्दनविधौ प्राप्तप्रावीण्याः प्रत्यहं स्वस्थाः सन्तो जीवनस्य सर्वास्ववस्थासु सफला भवन्ति । |
आधारः
सम्पादयतुअभिनवक्रीडातरङ्गिणी