जयपुरमण्डलम्

जयपुरमण्डलं (हिन्दी: जयपुर जिला, आङ्ग्ल: Jaipur district) राजस्थानराज्ये स्थितं किञ्चन मण्डलम् अस्ति । अस्य मण्डलस्य केन्द्रमस्ति जयपुरम् इत्येतत् नगरम् ।

जयपुरमण्डलम्
मण्डलम्
राजस्थानराज्ये जयपुरमण्डलम्
Country	भारतम्
States and territories of India	राजस्थान
Area
• Total	११,१५२ km२
Population  (२००१)
• Total	६६,६३,९७१
Website	http://jaipur.nic.in

भौगोलिकम्

जयपुरमण्डलस्य विस्तारः ११,१५२ चतुरस्रकिलोमीटर्मितः अस्ति । अस्य मण्डलस्य पूर्वे अलवरमण्डलं, दौसामण्डलं च , पश्चिमे अजमेरमण्डलम्, उत्तरे सीकरमण्डलं, दक्षिणे टोङ्कमण्डलम् अस्ति । अस्मिन् मण्डले ४५९.८ मिल्लीमीटर्मितः वार्षिकवृष्टिपातः भवति ।

जनसङ्ख्या

२०११ जनगणनानुगुणं जयपुरमण्डलस्य जनसङ्ख्या ६६,६३,९७१ अस्ति । अस्मिन् मण्डले प्रतिचतुरस्रकिलोमीटर्मिते ५९८ जनाः वसन्ति अर्थात् अस्य मण्डलस्य जनसङ्ख्यासान्द्रता प्रतिचतुरस्रकिलोमीटर् ५९८ जनाः । २००१-२०११ दशके अस्मिन् मण्डले जनसङ्ख्यावृद्धिः २६.९१% आसीत् । अत्र पुं-स्त्री अनुपातः १०००-९०९ अस्ति । अत्र साक्षरता ७६.४४ % अस्ति ।

उपमण्डलानि

अस्मिन् मण्डले त्रयोदश उपमण्डलानि सन्ति । तानि-

• जयपुर
• आमेर
• बस्सी
• चक्षु
• चोमू
• मोजमबाद
• जमवा रामगढ
• फागी
• फुलेरा
• कोतपुतली
• सङ्गनेर
• शाहपुर
• विराटनगर

वीक्षणीयस्थलानि

अस्मिन् मण्डले बहूनि प्रसिद्धानि वीक्षणीयस्थलानि सन्ति । तानि -

• हवा महल
• जन्तर मन्तर
• गोविन्द देवजी मन्दिरम्
• सरगासूली
• रामनिवास उद्यानवनम्
• भद्रकालीमन्दिरम्
• आमेर किला
• जयगढ किला
• सिटी पैलेस
• रामबाग विशिप

बाह्यानुबन्धाः

• Official website