राजसमन्दमण्डलम्
राजसमन्दमण्डलं (हिन्दी: राजसमंद जिला, आङ्ग्ल: Rajsamand district) राजस्थानराज्ये स्थितं किञ्चन मण्डलम् । अस्य मण्डलस्य केन्द्रमस्ति राजसमन्द इत्येतन्नगरम् ।
राजसमन्दमण्डलम् | |
---|---|
मण्डलम् | |
Country | भारतम् |
States and territories of India | राजस्थान |
Area | |
• Total | ४,७६८ km२ |
Population (२०११) | |
• Total | ११,५८,२८३ |
Website | http://rajsamand.nic.in |
भौगोलिकम्
सम्पादयतुराजसमन्दमण्डलस्य विस्तारः ४७६८ चतुरस्रकिलोमीटर्मितः अस्ति । अस्य मण्डलस्य पूर्वे चित्तौडगढमण्डलं, भीलवाडामण्डलं च, पश्चिमे पालीमण्डलम्, उत्तरे अजमेरमण्डलं, दक्षिणे उदयपुरमण्डलम् अस्ति । अस्मिन् मण्डले बनास इत्येषा एका एव नदी प्रवहति ।
जनसङ्ख्या
सम्पादयतु२०११ जनगणनानुगुणं राजसमन्दमण्डलस्य जनसङ्ख्या १,१५८,२८३ अस्ति । अस्मिन् मण्डले प्रतिचतुरस्रकिलोमीटर्मिते ३०२ जनाः वसन्ति अर्थात् अस्य मण्डलस्य जनसङ्ख्यासान्द्रता प्रतिचतुरस्रकिलोमीटर् ३०२ जनाः । २००१-२०११ दशके अस्मिन् मण्डले जनसङ्ख्यावृद्धिः १७.३५% आसीत् । अत्र पुं-स्त्री अनुपातः १०००-९८८ अस्ति । अत्र साक्षरता ६३.९३ % अस्ति ।
उपमण्डलानि
सम्पादयतुअस्मिन् मण्डले सप्त उपमण्डलानि सन्ति । तानि-
- खमनोर
- राजसमन्द
- भीम
- रेलमगरा
- देवगढ
- आमेट
- कुम्भलगढ
वीक्षणीयस्थलानि
सम्पादयतुअस्मिन् मण्डले बहूनि प्रसिद्धानि वीक्षणीयस्थलानि सन्ति । तानि -
- कुम्भलगढ किला
- वेदमन्दिरम्
- कुम्भलगढ मन्दिराणि
इत्यादीनि ।