आडुबान् जान् जेम्स्
(कालः – २६. ०४. १७८५ तः २७. ०१. १८५१)
John James Audubon | |
---|---|
Audubon by John Syme, 1826 | |
जन्म |
Jean‐Jacques Rabin April 26, 1785 Les Cayes, Saint-Domingue (later Haiti) |
मृत्युः |
२७, १८५१ Manhattan, New York, U.S. | (आयुः ६५)
शान्तिस्थानम् | Trinity Church Cemetery and Mausoleum |
देशीयता | संयुक्तराज्यानि |
वृत्तिः | Naturalist, painter, ornithologist |
भार्या(ः) | Lucy (Bakewell) Audubon |
अपत्यानि | John Woodhouse Audubon, Victor Gifford Audubon, Lucy Audubon, Rose Audubon |
हस्ताक्षरम् | |
अयम् आडुबान् जान् जेम्स् (Audubon John James) पक्षिणां चित्रणं कृतवान् प्रकृतिप्रियः । प्रकृतिप्रियाणां सर्वेषाम् अपि चिरपरिचितं नाम एतत् अयम् आडुबान् जान् जेम्स् इति । सः ज्ञानार्जने कलायां च समानतया आसक्तः आसीत् । अयम् आडुबान् जान् जेम्स् १७८५ तमे वर्षे एप्रिल् मासस्य २६ तमे दिनाङ्के जन्म प्राप्नोत् । अस्य पिता फ्रेञ्च्–नौकाधिकारी आसीत् । सः यार्कटौन् इति नगरे अमेरिकादेशस्य अध्यक्षेन जार्ज वाषिङ्ग्टन्नेन सह युद्धम् अपि कृतवान् आसीत् । युद्धस्य अनन्तरं पुत्रम् आडुबान् जान् जेम्सं फ्रान्स्-देशं प्रति अनयत् । तत्र तेषां गृहस्य पार्श्वे एव कस्यचित् प्रकृतिप्रियस्य गृहम् आसीत् । तत्रैव अयम् आडुबान् जान् जेम्स् प्रकृतिप्रेम्णः विषये, वर्णचित्रस्य रचनायाः विषये च प्रशिक्षणं प्राप्नोत् । तदा तत्र एतम् आडुबान् जान् जेम्सं प्रशिक्षितवान् आसीत् फ्रान्स्-देशस्य प्रसिद्धः कलाकारः जक् लूयि डेविड् । अयम् आडुबान् जान् जेम्स् १८ वयसि अमेरिकादेशस्य फिलिडेल्फिया इति नगरे विद्यमानायाः पित्रा अर्जितायाः सम्पत्तेः निर्वहणार्थं तत्र गतवान् । जीवनस्य बहुभागं तत्रैव अयापयत् अपि । आर्थिके व्यवहारे अनासक्तः अयम् आडुबान् जान् जेम्स् पक्षिणां वीक्षणे एव कालं यापयति स्म । परितः दृष्टानां सर्वेषां पक्षिणां परिचयार्थं तेषाम् अभिज्ञानार्थं च तेषां कण्ठे पट्टिकाम् अबध्नात् । ते पक्षिणः यावत् दूरं गच्छन्ति चेदपि पुनः प्रस्थितं स्थानम् एव प्रत्यागच्छन्ति इति अंशं संशोधितवान् प्रथमवारम् अयम् आडुबान् जान् जेम्स् एव । अनेन संशोधनेन पक्षिणां गमनागमनस्य वैज्ञानिकः आधारः प्राप्तः ।
अयम् आडुबान् जान् जेम्स् संसारविषये अनासक्तः सन् ऋणम् अपि न प्रत्यर्पितवान् । तदर्थं १८१९ वर्षे कारागृहम् अपि अगच्छत् । तस्य पत्नी एव कुटुम्बस्य निर्वहणम् अकरोत् । १८२० तमे वर्षे सः आडुबान् जान् जेम्स् कारागृहतः विमुक्तः सन् प्रत्यागच्छत् । तदनन्तरं सः अत्यधिकं कालं ग्रामस्य पश्चिमदिशि विद्यमाने वने एव अयापयत् । तत्रैव वनेषु वसन् पक्षिणां सहजानि, वर्णचित्राणि च अलिखत् । तदनन्तरम् अयम् आडुबान् जान् जेम्स् सर्वाणि चित्राणि एकत्रीकृत्य प्रकाशकम् अन्विषन् १८२६ तमे वर्षे इङ्ग्लेण्ड्-देशम् अगच्छत् । तत्र तेन यत् स्थानं प्राप्तव्यम् आसीत् तत् प्राप्तम् । १८३८ तमवर्षाभ्यन्तरे तेन लिखितानि ४३५ चित्राणि अपि प्रकृतिप्रियान् आश्चर्यचकितान् अकुर्वन् । ततः अस्य "आडुबान्” नाम्नः सोसैटी बहुषु देशेषु आरब्धम् । "परिसरसंरक्षणस्य महत्त्वं ज्ञापितवान् प्रथमः अमेरिकीयः" इति अयम् आडुबान् जान् जेम्स् प्रसिद्धिम् अपि प्राप्नोत् । १९०० तमे वर्षे अमेरिकादेशे आरब्धे "हाल् आफ् फेल्” इत्यत्र अपि अस्य आडुबान् जान् जेम्सस्य स्मरणम् उल्लिखितम् अस्ति । अयम् आडुबान् जान् जेम्स् १८५१ तमे वर्षे जनवरिमासस्य २७ तमे दिनाङ्के मरणम् अवाप्नोत् ।
आडुबान् जान् जेम्सस्य कानिचित् चित्राणि
सम्पादयतुबाह्यसम्पर्कतन्तुः
सम्पादयतु- John James Audubon at American Art Gallery
- Audubon's Birds of America at the University of Pittsburgh, a complete high resolution digitization of all 435 double elephant folios as well as his Ornithological Biography
- The John James Audubon Collection, Houghton Library, Harvard University
- "Audubon biography", National Audubon Society
- "Louise Hauss and David Brent Miller Audubon Collection" Archived २०११-०७-१९ at the Wayback Machine, Jule Collins Smith Museum of Art, Auburn University
- James Audubon State Park Archived २०११-०५-१० at the Wayback Machine
- National Gallery of Art: Selections from John James Audubon's The Birds of America (1826–1838) Archived २००६-०६-१५ at the Wayback Machine
- Audubon's Birds of America Archived २०११-०७-१६ at the Wayback Machine, podcast from the Beinecke Library, Yale University
- John James Audubon and Audubon family letters, (ca. 1783–1845) from the Smithsonian Archives of American Art
- View works by John James Audubon online at the Biodiversity Heritage Library.
- Watercolors for "Birds of America" at the New-York Historical Society
- Burgwin Family Papers, 1844-1963, AIS.1971.14, Archives Service Center, University of Pittsburgh. Includes Audubon-Bakewell family materials.
- John James Audubon Collection at the Library of Congress