भारतीयरेलमार्गस्य अञ्चलानि, विभागाः च

भारतीय धूमशकटमार्गः वा भारतीय रेलमार्गः स्वस्य कार्याणि अञ्चले विभजति, ये अग्रे विभागेषु विभक्ताः सन्ति, प्रत्येकं विभागीयमुख्यालयं धारयन् । (मेट्रो रेल कोलकाता सहितं) कुलम् 19 अञ्चलानि 70 विभागाः च सन्ति ।[१] प्रत्येकं विभागस्य नेतृत्वं धूमशकटमार्गस्य विभागीयप्रबन्धकः (Divisional Railway Manager, DRM) करोति, यः अञ्चलस्य महाप्रबन्धकं (General Manager, GM) प्रतिवेदयति ।

1
भारतीय धूमशकटमार्गस्य अञ्चलानि


अञ्चलानि तेषां विभागाः च सूची सम्पादयतु

18 अञ्चलानि तेषां 70 विभागाः च अधः सूचीबद्धाः सन्ति ।[२][३] दक्षिणतटीयधूमशकटमार्गः अञ्चलम् भारतीयधूमशकटमार्गे नवीनतं अञ्चलं अस्ति ।[४]

 
Indian Railways Zones & Divisions
उपलब्धानां भारतीय धूमशकटमार्गः अञ्चलस्य सूची
धूमशकटमार्ग अञ्चलम् संहिता (कोड्) अञ्चल मुख्यालयः परिचालन साङ्ख्यिकी[५] (2011-2012 तमे वित्तवर्षे (FY)) धूमशकटमार्ग विभागाः
मार्गलम्बः
(km)
स्थानकानि सङ्ख्या आयः वहितानां यात्रिकाणां सङ्ख्या
(मिलियन्)
मध्यधूमशकटमार्गः CR मुम्बई सीएसएमटी 4,101.63 612 ७५,४४७ मिलियन्् (US$ १,१२१.१४ मिलियन््) 1,675 मुम्बई,[६] भूसावल,[७] पुणे,[८] सोलापुरम्,[९] नागपुर सीआर[१०]
कोङ्कणधूमशकटमार्गः KR नवी मुम्बई 741 67 २८,९८० मिलियन्् (US$ ४३०.६४ मिलियन््) करवर, रत्नागिरी
मेट्रोधूमशकटमार्गः, कोलकाता MTP कोलकाता 38.56 33
उत्तरधूमशकटमार्गः NR दिल्ली 6,968 1142 ८९,२४६ मिलियन्् (US$ १,३२६.२ मिलियन््) 685 दिल्ली,[११] आम्बाला,[१२] फिरोजपुरम्,[१३] लखनऊ एनआर,[१४] मोरादाबाद्[१५]
उत्तरमध्यधूमशकटमार्गः NCR प्रयागराज 3,151 435 ८७,७९६ मिलियन्् (US$ १,३०४.६५ मिलियन््) 182 प्रयागराज,[१६] आगरा,[१७] झाँसी[१८]
पूर्वोत्तरधूमशकटमार्गः NER गोरखपुर 3,667 537 १७,६६७ मिलियन्् (US$ २६२.५३ मिलियन््) 250 इज्जतनगरम्,[१९] लखनऊ एनआर,[२०] वाराणसी[२१]
पूर्वोतरसीमान्तधूमशकटमार्गः NFR मालिगाँव, गुवाहाटी 3,948 753 २१,०७९ मिलियन्् (US$ ३१३.२३ मिलियन््) 88 अलिपुरद्वार, कटिहार, रङ्गीया, लुम्डिङ्ग, तिनसुकिया[२२]
उत्तरपश्चिमधूमशकटमार्गः NWR जयपुरम् 5,459 663 ३६,२४० मिलियन्् (US$ ५३८.५३ मिलियन््) 157 जयपुरम्,[२३] अजमेर,[२४] बिकानेर,[२५] जोधपुरम्[२६]
पूर्वधूमशकटमार्गः ER फेयरलाई प्लेस्, कोलकाता 2,414 576 ३७,२५४ मिलियन्् (US$ ५५३.५९ मिलियन््) 1,173 हावडा,[२७] सियालदाह,[२८] आसनसोल,[२९] मालदा[३०]
पूर्वमध्यधूमशकटमार्गः ECR हाजीपुरम् 3,628 800 ५९,३८६ मिलियन्् (US$ ८८२.४८ मिलियन््) 222 दानापुरम्,[३१] धनबाद,[३२] पण्डित दीन दयाल उपाध्याय,[३३] समस्तीपुरम्,[३४] सोनपुरम्[३५]
पूर्वतटीयधूमशकटमार्गः ECoR भुवनेश्वरम् 2,204 342 ८७,८८४ मिलियन्् (US$ १,३०५.९६ मिलियन््) 86 खुर्दा रोड्,[३६] सम्बलपुरम्,[३७] रायगदा[३८]
दक्षिणधूमशकटमार्गः SR चेन्नई सेन्ट्रल् 5,079 890 ८१,८२० मिलियन्् (US$ १,२१५.८५ मिलियन््) 406 चेन्नई,[३९] तिरुचिरापळ्ळि,[४०] मधुरै,[४१] पलक्कड्,[४२] सेलम्,[४३] तिरुवनन्तपुरम्[४४]
दक्षिणमध्यधूमशकटमार्गः[४५] SCR सिकन्दराबाद् जङ्क्शन् 3,127 883 ८९,११४ मिलियन्् (US$ १,३२४.२३ मिलियन््) 378 सिकन्दराबाद्, हैदराबाद्, नान्देड
दक्षिणतटीयपूर्वधूमशकटमार्गः[४५] SCoR विशाखपट्टणम् 3,496 १,३०,००० मिलियन्् (US$ १,९३१.८ मिलियन््)[lower-alpha १] वल्तैर, विजयवाडा, गुण्टूरु, गुन्तकल
दक्षिणपूर्वधूमशकटमार्गः SER गार्डेन् रीच्, कोलकाता 2,631 353 ७३,७२१ मिलियन्् (US$ १,०९५.४९ मिलियन््) 263 अद्रा,[४६] चक्रधारपुरम्,[४७] खडगपुरम्,[४८] राँची[४९]
दक्षिणपूर्वमध्यधूमशकटमार्गः SECR बिलासपुर 2,447 358 ६३,४०२ मिलियन्् (US$ ९४२.१५ मिलियन््) 126 बिलासपुरम्,[५०] रायपुरम्,[५१] नागपुरम् एसईसी[५२]
दक्षिणपश्चिमधूमशकटमार्गः SWR हुब्बळ्ळी 3,566 456 २६,३८४ मिलियन्् (US$ ३९२.०७ मिलियन््) 181 हुब्बळ्ळी,[५३] बेङ्गळूरु,[५४] मैसूरु[५५]
पश्चिमधूमशकटमार्गः WR मुम्बई (चर्चगेट्) 6,182 1046 ८२,१६७ मिलियन्् (US$ १,२२१ मिलियन््) 1,654 मुम्बई डब्ल्यूआर,[५६] रतलाम,[५७] अहमदाबाद्, राजकोट,[५८] भावनगरम्,[५९] वडोदरा[६०]
पश्चिममध्यधूमशकटमार्गः WCR जबलपुरम् 2,965 372 ६५,१३५ मिलियन्् (US$ ९६७.९१ मिलियन््) 138 जबलपुरम्,[६१] भोपाल,[६२] कोटा[६३]

कोलकाता अधिकांश-अञ्चल-मुख्यालयैः सह नगरम् अस्ति, पूर्वअञ्चलस्य, दक्षिणपूर्वअञ्चलस्य, मेट्रोधूमशकटमार्गः, कोलकाताअञ्चलस्य च मुख्यालयः भवति ।

सम्बद्धाः लेखाः सम्पादयतु

सन्दर्भाः सम्पादयतु

  1. "Organization Structure Of Indian Railways". 
  2. "Organization Structure Of Indian Railways". Indian Railways. 
  3. "Indian Railways Report" (PDF). Indian Railways. 2015. Archived from the original on 17 May 2017. आह्रियत 2 March 2017.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  4. "Cabinet approves South Coast Railway zone". Press Information Bureau. 
  5. "All India and Zone-wise Passengers / Goods Carried And Earnings Derived By Railways" (xls). Government of India. 2015. Archived from the original on 2017-04-19. आह्रियत 2017-04-18.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  6. "Mumbai Railway Division". Central Railway zone. Archived from the original on 6 April 2014. आह्रियत 24 March 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  7. "Bhusawal Railway Division". Central Railway zone. Archived from the original on 5 April 2014. आह्रियत 24 March 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  8. "Pune Railway Division". Central Railway zone. Archived from the original on 24 March 2014. आह्रियत 24 March 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  9. "Solapur Railway Division". Central Railway zone. Archived from the original on 27 April 2014. आह्रियत 24 March 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  10. "Nagpur Railway Division". Central Railway zone. Archived from the original on 6 April 2014. आह्रियत 24 March 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  11. "Delhi Railway Division". Northern Railway zone. Archived from the original on 7 May 2014. आह्रियत 24 March 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  12. "Ambala Railway Division". Northern Railway zone. Archived from the original on 18 April 2014. आह्रियत 24 March 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  13. "Firozpur Railway Division". Northern Railway zone. Archived from the original on 24 February 2014. आह्रियत 24 March 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  14. "Lucknow Railway Division". Northern Railway zone. Archived from the original on 29 May 2014. आह्रियत 24 March 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  15. "Moradabad Railway Division". Northern Railway zone. Archived from the original on 19 April 2014. आह्रियत 24 March 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  16. "Allahabad Railway Division". North Central Railway zone. Archived from the original on 18 March 2014. आह्रियत 24 March 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  17. "Agra Railway Division". North Central Railway zone. Archived from the original on 21 February 2016. आह्रियत 19 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  18. "Jhansi Railway Division". North Central Railway zone. Archived from the original on 7 February 2016. आह्रियत 19 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  19. "Izzatnagar Railway Division". North Eastern Railway zone. Archived from the original on 5 December 2015. आह्रियत 13 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  20. "Lucknow Railway Division". North Eastern Railway zone. Archived from the original on 5 December 2015. आह्रियत 13 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  21. "Varanasi Railway Division". North Eastern Railway zone. Archived from the original on 9 January 2014. आह्रियत 13 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  22. "Northeast Frontier Railway Division". North Eastern Railway zone. Archived from the original on 3 January 2016. आह्रियत 14 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  23. "Jaipur Railway Division". North Western Railway zone. Archived from the original on 2 March 2014. आह्रियत 24 March 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  24. "Ajmer Railway Division". North Western Railway zone. Archived from the original on 14 January 2016. आह्रियत 19 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  25. "Bikaner Railway Division". North Western Railway zone. Archived from the original on 14 January 2016. आह्रियत 19 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  26. "Jodhpur Railway Division". North Western Railway zone. Archived from the original on 3 January 2016. आह्रियत 19 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  27. "Howrah Railway Division". Eastern Railway zone. Archived from the original on 24 January 2016. आह्रियत 19 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  28. "Sealdah Railway Division". Eastern Railway zone. Archived from the original on 3 March 2016. आह्रियत 19 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  29. "Asansol Railway Division". Eastern Railway zone. Archived from the original on 28 January 2016. आह्रियत 19 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  30. "Malda Railway Division". Eastern Railway zone. Archived from the original on 24 January 2016. आह्रियत 19 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  31. "Danapur Railway Division". East Central Railway zone. Archived from the original on 6 May 2014. आह्रियत 24 March 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  32. "Dhanbad Railway Division". East Central Railway zone. Archived from the original on 25 January 2016. आह्रियत 18 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  33. "Mughalsari Railway Division". East Central Railway zone. Archived from the original on 11 March 2016. आह्रियत 18 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  34. "Samastipur Railway Division". East Central Railway zone. Archived from the original on 8 January 2014. आह्रियत 24 March 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  35. "Sonpur Railway Division". East Central Railway zone. Archived from the original on 24 January 2016. आह्रियत 18 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  36. "Khurda Road Railway Division". East Coast Railway zone. Archived from the original on 3 March 2016. आह्रियत 19 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  37. "Sambalpur Railway Division". East Coast Railway zone. Archived from the original on 15 January 2016. आह्रियत 19 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  38. "Waltair Railway Division". East Coast Railway zone. Archived from the original on 22 May 2014. आह्रियत 29 May 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  39. "Chennai Railway Division". Southern Railway zone. Archived from the original on 25 March 2014. आह्रियत 24 March 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  40. "Tiruchirappalli Railway Division". Southern Railway zone. Archived from the original on 31 May 2014. आह्रियत 24 March 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  41. "Madurai Railway Division". Southern Railway zone. Archived from the original on 23 March 2014. आह्रियत 24 March 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  42. "Palakkad Railway Division". Southern Railway zone. Archived from the original on 25 March 2014. आह्रियत 24 March 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  43. "Salem Railway Division". Southern Railway zone. Archived from the original on 23 March 2014. आह्रियत 24 March 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  44. "Thiruvananthapuram Railway Division". Southern Railway zone. Archived from the original on 7 April 2014. आह्रियत 24 March 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  45. ४५.० ४५.१ Geetanath, V. (2018-02-12). "South Coast Railway could be the new railway zone for AP". The Hindu (in en-IN). ISSN 0971-751X. आह्रियत 2019-05-20. 
  46. "Adra Railway Division". South Eastern Railway zone. Archived from the original on 13 February 2014. आह्रियत 19 January 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  47. "Chakradharpur Railway Division". South Eastern Railway zone. Archived from the original on 30 November 2013. आह्रियत 19 January 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  48. "Adra Railway Division". South Eastern Railway zone. Archived from the original on 22 November 2013. आह्रियत 19 January 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  49. "Adra Railway Division". South Eastern Railway zone. Archived from the original on 13 February 2014. आह्रियत 19 January 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  50. "Bilaspur Railway Division". South East Central Railway zone. Archived from the original on 20 January 2016. आह्रियत 18 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  51. "Raipur Railway Division". South East Central Railway zone. Archived from the original on 20 January 2016. आह्रियत 18 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  52. "Nagpur SEC Railway Division". South East Central Railway zone. Archived from the original on 20 January 2016. आह्रियत 18 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  53. "Hubballi Railway Division". South Western Railway zone. Archived from the original on 10 May 2017. आह्रियत 19 January 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  54. "Bangalore Railway Division". South Western Railway zone. Archived from the original on 19 July 2014. आह्रियत 19 January 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  55. "Mysore Railway Division". South Western Railway zone. Archived from the original on 19 July 2014. आह्रियत 19 January 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  56. "Mumbai WR Railway Division". Western Railway zone. Archived from the original on 5 February 2014. आह्रियत 18 January 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  57. "Ratlam Railway Division". Western Railway zone. Archived from the original on 23 March 2014. आह्रियत 18 January 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  58. "Rajkot Railway Division". Western Railway zone. Archived from the original on 23 March 2014. आह्रियत 18 January 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  59. "Bhavnagar Railway Division". Western Railway zone. Archived from the original on 23 March 2014. आह्रियत 18 January 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  60. "Vadodara Railway Division". Western Railway zone. Archived from the original on 23 March 2014. आह्रियत 18 January 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  61. "Jabalpur Railway Division". North Western Railway zone. Archived from the original on 25 March 2016. आह्रियत 19 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  62. "Bhopal Railway Division". North Western Railway zone. Archived from the original on 15 July 2015. आह्रियत 19 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  63. "Kota Railway Division". North Western Railway zone. Archived from the original on 12 January 2016. आह्रियत 19 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)


उद्धरणे दोषः : <ref> "lower-alpha" नामकस्य गणस्य अङ्कनं विद्यते, कीन्तु किमपि अनुरूपं <references group="lower-alpha"/> अङ्कनं न प्राप्तम्