किं कर्म किमकर्मेति...
श्लोकः
सम्पादयतु
- किं कर्म किमकर्मेति कवयोऽप्यत्र मोहिताः ।
- तत्ते कर्म प्रवक्ष्यामि यज्ज्ञात्वा मोक्ष्यसेऽशुभात् ॥ १६ ॥
अयं भगवद्गीतायाः चतुर्थोध्यायस्य ज्ञानकर्मसंन्यासयोगस्य षोडशः (१६) श्लोकः ।
पदच्छेदः
सम्पादयतुकिं कर्म किम् अकर्म इति कवयः अपि अत्र मोहिताः तत् ते कर्म प्रवक्ष्यामि यत् ज्ञात्वा मोक्ष्यसे अशुभात् ॥ १६ ॥
अन्वयः
सम्पादयतुकिं कर्म किम् अकर्म इति कवयः अपि अत्र मोहिताः । तत् ते कर्म प्रवक्ष्यामि यत् ज्ञात्वा अशुभात् मोक्ष्यसे ।
शब्दार्थः
सम्पादयतु- कर्म = कर्मस्वरूपम्
- किम् = कथंभूतम्
- अकर्म = अकर्मस्वरूपम्
- किम् इति अत्र = किमिति स्वरूपविषये
- कवयः अपि = पण्डिताः अपि
- मोहिताः = मोहं गताः
- तत् = ततः
- कर्म = कर्मस्वरूपम्
- ते = तुभ्यम्
- प्रवक्ष्यामि = कथयिष्यामि
- यत् = कर्म
- ज्ञात्वा = विदित्वा
- अशुभात् = अश्रेयसः
- मोक्ष्यसे = विमुच्यसे ।
अर्थः
सम्पादयतुकिं कर्तव्यं किम् अकर्तव्यम् इति विषये पण्डिताः अपि भ्रान्ताः आसन् । अतः तत् गूढं रहस्यं ते कथयामि यत् ज्ञात्वा अश्रेयसः विमुक्तः भविष्यसि ।
शाङ्करभाष्यम्
सम्पादयतुतत्र कर्म चेत्कर्तव्यं त्वद्वचनादेव करोम्यहंकिं विशेषितेन पूर्वैः पूर्वतरं कृतमित्युच्यते यस्मान्महद्वैषम्यं कर्मणि, कथं-किं कर्मेति। किं कर्म किं चाकर्मेतिकवयो मेधाविनोऽप्यत्रास्मिन्कर्मादिविषये मोहिता मोहं गताः अतस्ते तुभ्यमहं कर्माकर्म च प्रवक्ष्यामि। यज्ज्ञात्वा विदित्वा कर्मादि मोक्ष्यसेऽशुभात्संसारात्।।16।।
|
सम्बद्धाः लेखाः
सम्पादयतुबाह्यसम्पर्कतन्तुः
सम्पादयतु| विकिमीडिया कॉमन्स् मध्ये किं कर्म किमकर्मेति... सम्बन्धिताः सञ्चिकाः सन्ति। |
उद्धरणम्
सम्पादयतुअधिकवाचनाय
सम्पादयतु- गीताप्रवेशः, द्वितीयभागः, प्रथमखण्डः, ISBN - 978-81-88276-39-8, संस्कृतभारती
- श्रीमद्भगवद्गीतायाः परिचयात्मकलेखः
- श्रीमद्भगवद्गीतायाः मूलपाठः
- श्रीमद्भगवद्गीताशाङ्करभाष्येण सह आङ्ग्लानुवादः
- श्रीमद्भगवद्गीताशाङ्करभाष्येण सह
- श्रीमद्भगवद्गीता सान्वयम्, आङ्ग्लानुवादश्च